مدنیت و صنعت

نظامی باخرزی مولانا کمال‌الدّین ابدولواسیع ابن جلال‌الدّین مطهّر (سال توّلود و وفاتش  نامعلوم) ، نویسنده و شاعر عصر 15 فارس-تاجیک. زادگاهش باخرز. پس از کسب کمال دربار سلطان هوسین بایقرا همچون منشی خدمت کرده، به تألیف تاریخ سلطنت سلطان پرداخته است. از بس که در آن تشبیهات و استعارات زیادی …

نظامی گنجوی ابو‌محمّد الیاس ابن یوسف (1141، شهر گنجه، خهزیره کراواباد آذربایجان-1209، همان جا) ، شاعر و متفکّر آذربایجانی، یکی از استادان مسلّم شعر فارسی. تمام آثارش را به فارسی نوشیته است. خاندان نظامی گنجوی از طبقة میانة اهالی شهر گنجه بود. برمحل از پدر یتیم مانده، به تربیة مادرش …

نظامی عروضی سمرقندی احمد ابن عمر ابن علی‌ (سال تولد و وفاتش نا­معلم) ، شاعر و نثرنویس فارس-تاجیک. تقریباً سالهای 90 عصر 11 در س­مرقند به دنیا آمده، تا نیمة دوّم عصر 12 در شهرهای گوناگون ماوراءالنهر و خراسان، بیشتر در قسمت شمال و غربی افغانستان (بامیان، فیروزکوه) زیسته است. …

نظام استراباد (سال تولدش نامعلوم-وفاتش 1516) ، شاعر فارس-تاجیک. موافق معلومات تذکره‌ها («تحفة سامی»، «روز روشن»، «مدمع-ال-فصحا» و غیره‌ها) نظام استراباد شخص دانشمند و از ناموران استر‌‌آباد بوده است. در جوانی صنعت معمّا را آموخته و شاعری‌اش نیز از سرودن معمّا آغاز یافته است. نوایی در «مجالس-ان-نفایس» به این هنر …

نیازی شوکت محمّداویچ (19. 12-1927، شهر سمرقند) ، منقّد و ادبیات‌شناس ساویتی تاجیک. از عایلة خذمتچی. برادر نویسند ف. نیازی. اعضای کپسّ از سال 1962. کارکن خذمت‌نشان‌دادن مدنیّت رسّ تاجیکستان (1976). کارکن خذمت‌نشان‌دادة مدنّیت رسفسر (1978). انستیتوت دولتی پیدگاگی دوشنبه را ختم نموده است (1948). سالهای 1948-1957 در انستیتوت مذکور …

نیازی شوکت ناراویچ (1905، بخارا-1962، دوشنبه) ، زبان‌شناس ساویتی تاجیک. از عایلة دهقان. از پدر و مادر یتیم مانده در خانة بچگان  تربیت یافته است. بعد ختم تحصیل سالهای 1927-1930 اوّل در دوشنبه و سمرکند معلم کرده، بین سالهای 1930-1939 اوّل در آموزشگاه پیدگاگی، بعد در انستیتوت معلمی تاشکینت درس …

نیازی فاتح (تولدش 18. 04. 1914، س­مرقند) ، نویسندة ساویتی تاجیک. از عایلة خذمتچی. اعضای کپسّ از سال 1941. خادم خذمت‌نشان‌دادة مدنیّت رسّ تاجیکستان (1970). اشتراکچین جنگ بزرگ وطنی (1941-1945). آموزشگاه پیدگاگی (1929) و شعبة شبانة انستیتوت پیدگاگی تاشکینت را (1950) ختم نمود. فعالیّت محنتی‌اش از ابتدایسالهای 30، از کار …

نیازی نور‌محمّد (ن ا یا ز م ا ت آ و نورممت؛ تولدش 03. 01. 1947، ریان خجند ولایت لینین‌‌آباد) ، شاعر ساویتی تاجیک. ه‌ا عایلة کارگر. ادت-را سال 1969 ختم کرده است. خادم ادبی گزیتة «پیانیر تاجیکستان»، معلم زبان روسی مکتب میانه، خادم ادبی، محرر کلان کامیتیت ولایتی رادیو …

نیازی مولانا محمّد (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، شاعر عصر 16 ایرانی. در شهر یزد تحصیل علم نموده، همان جا به کمال رسیده است. شخص دانشمند و فاضل دورة خود به شمار می‌رود. در تذکره‌ها نیازی همچون غزلسرای ماهری یاد می‌شود. اشعار او پرمعنی و رنگین و با تخییولات …

نیازی مثالی بدخشی (سال تولدش نامعلوم-وفاتش 1599-1601) ، شاعر عصر 16 تاجیک. در بدخشان تولد یافته، اییام جوانی و تحصیل را در آن دیار گذرانیده است. بعدتر به هیدوستان سفر کرده، به خدمت دربار اکبر درآمد. نیازی مدّتی در شهر گو­جرات زندگی کرده، با گروه مخالفان شاه (اکبر) پیوست، که …