بال

بال، عضویست، که جانوران به توسط آن پرواز و حرکت می‌کنند. بعضی بندپایها (اکثر حشرات) ، همة پرنده‌ها و بعضی شیرخورها (کورشب‌پرک) بال دارند. همچنین کلته‌کلاسهای پرّان منقرض بال داشتند. ساخت و پیدایش بال گوناگون است. در حشرات وظیفة بال را عنصر لوحشکل، که از پردة پرچین قسم میانه و قفای توش انکشاف یافته است، اجرا می‌کند. از بال رگهای زیاد می‌گذرند. آنها به بال استواری بخشیده، برای وارد گشتن گیمالیمفه، ترخیّه و تارهای عصب زمینة مساعد فراهم می‌‌آورند. بال حشرات، عادتاً دو جفت است. در حشرات دوباله تنها بالهای پیش و در بادبیزکبالها بالهای عقب انکشاف یافته‌اند. از روی ساخت و مقدار رگها بال تور-تور (مثلاً، بال سوزنک) و پرده‌ای (مثلاً، در پرده‌بالا و راستبالها) می‌شود. بالهای تور-تور سیرّگ می‌باشند؛ بالهای پرده‌ای رگهای کم دارند. در گمبوسکها (سخت‌بالها) بالهای پیش یا بالایی محافظتی سخت بوده، در وقت آرامی بالهای دیگر را پرّه می‌پوشند. در علم سیستمتیکه (مثلاً، در حشرات) ساخت بال علامت خیلی مهم است. بال هنگام پرواز موشکها را به حرکت می‌درارد. بعضی حشرات در یک ساعت تا 1000 بار بال می‌زنند. بال پرن­ده‌ها پایهای پیش شکلاً تغییریافته می‌باشند. اساس بال را استخوانهای کفت، بند دست و انگشتان تشکیل می‌دهند. بال پرنده‌ها با شاخپر و پرهای پتدار پوشیده شده‌اند. پرهای بال پرنده‌ها چون سفالک بامپوشی بالای هم می‌خوابند. بال پرنده‌ها به خصوصیت پرواز آنها وابسته است. بال کورشب‌پرک از پوستپرده‌ای، که در بین چار انگشت دراز پایهای پیش، تن و پایهای عقب قرار دارد، عبارت است. در بعضی نمودهای کورشب‌پرک پرده قسم دوم را نیز فرا می‌گیرد. بعضی ماهیان و جانوران درختگرد نیز جهاز شبیه به بال دارند، ولی ساخت آن بالکلّدیگر بوده، فقط برای جهیدن به مسافة دورتر امکانیت می‌دهد.