سعبه

صعبه، نام دو نمود پرّنده‌ای است از قطار گنجشکها. درازی تنش 12 سانتی‌متر، قسم پیش سرش سرخ، بال و دومش سیاه. در میانة بالش خال زرد و در انتهای بال و دومش خال سفید دارد؛ تخته‌پشت و کتفش خاکستررنگ سرخچه‌تاب؛ شکمش سفید. نولش گلابی‌تاب. در اوراپه، آسیای غربی، افریکة شمال و غربی، در اتّفاق ریسپوبلیکه‌های ساویتی سوسیالیستی سایوز ساویتسکیخ ساتسیلیستیچیسکیخ ریسپوبلیک ا.ج.ش.س. (از سرحد غربی تا دریای انیسیی) پهن شده است. 20 زیرنمودش معلوم است.

ز آنها در اتّفاق ریسپوبلیکه‌های ساویتی سوسیالیستی سایوز ساویتسکیخ ساتسیلیستیچیسکیخ ریسپوبلیک ا.ج.ش.س. 10 زیرنمودش زندگی می‌کند. در تاجیکستان یک زیرنمودش (سگییینز سپ1زیرز ز-سپ1زیرز) در نشیبیهای کوهها، در جایهایی، که درخت و بتّه‌ها زیچ می‌سبزند (از 1000-1100 تا 2800-3000 متر از سطح بهر؛ به غیر از موضعهای پست و بلندکوهها و پامیر) دیده می‌شود. پرّندة میده، اندازه‌اش 0-9، 5 سانتی‌متر. در شاخ درخت و بتّه‌ها لانه ساخته، 3-5 دانه تخم می‌گذارد. بعد 12-13 شباروز از تخم چوجه می‌برآید. چوجهایش را با حشرات پرورش می‌کند. غذای پرندة بالغ تخم رستنیهاست. صعبه پرّندة فایده‌ناک است. وه‌ای تخم علفهای بیگانه و حشرات ضرررسان را نیست می‌کند. خلق محلی از دوره‌های قدیم صعبه را چون پرّندة خوشخوان در قفسها نگاه می‌دارد.
2 سگیاییپز زرتیز (رسم 2) ، درازی تنش قریب 12 سانتی‌متر، . رسم 2. رنگ پرهایش سبز زردتاب. در اوراسیا پهن شده است. در اتّفاق ریسپوبلیکه‌های ساویتی سوسیالیستی سایوز ساویتسکیخ ساتسیلیستیچیسکیخ ریسپوبلیک ا.ج.ش.س. در زانه‌های درختهای سوزن‌برگ، بیشه‌های قریم و کوکز و غیره دیده می‌شود. زمستان توده-توده شده به وادیهای سیرجنگل دریاها می‌کوچد. به تاجیکستان بعضاً زمستان آمده، ماههای آوریل-مارت باز می‌رود. در شاخ درختها لانه ساخته، 4-5 دانه تخم می‌گذارد. بعد 12 شباروز از تخم چوجه می‌برآید. تخم رستنیها، شیرینچه و دیگر حشرات میده را می‌خورد.
دبیات: پارتیپکا ا. ا. ، پتیتسы سایوزه ساویتسکیخ ساتسیلیستیچیسکیخ ریسپوبلیک ا.ج.ش.س.، چست 4، مسکو 1960؛ ابدوسلیماو ا. ا. ، فونه تدجیکسکایی ساویتسکایی ساتسیلیستیچیسکایی ریسپوبلیک ، تام 19. چست 3، پتیتسы، دوشنبه 1977. ا. ا. عبدالسّلاماو.