Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

تومسیت (یونانی tوmsit-هیرانم) ، مینیرل. ترکیب شیمیایش c3ن2[c03، so4، sio4] 13ن2o. cختی‌اش 3، 5؛ زیچی‌اش 1، 88 گ/ام3. رنگش سفید، شفّاف. کریستلّهایش سوزنشکل و رشته‌مانند است. تومسیت مینیرل کمیافت بوده، در کانتکت ترپّ و آهک‌سنگ به صفت مینیرلهای فرعی، بیشتر در کانهای پیدایششان اینداتینی وامیخورد. تومسیت. در قورغاشیمکان، نکغه‌ای و …

ته و-لیپتان، لیپتان، لیپتان وزنین، لیپتان مسّه‌اش-1، 807 گاو یا خود 3536 mی (mی-مسّة الکترون). آن را سال 1975 یک گروه فیزیکهای ستنفارد تحت راهبری م. پیرل از تحلیل نتیجة برخورد دسته‌های همگر الکترونی (ا) و پازیترانی (ا +) دریافتند؛ ی-+ا+-+ e-+ + e +– +ذره‌های نییترلی. ین جا آن …

تتم، تتم، تاتوم، توتم، سوماق، سوماخ (وus ساnnه) ، بتّه یا درخت خردیست از عایلة تتومیها. از 1 تا 5 م قد می‌کشد. برگش مرکّب (از 4-8 جفت برگچه‌های بیزشکل یا نیشترشکل عبارت) ، پرشکل (درازی‌اش 15-23 سم، برش تا 9 سم). گلش میده، سفیدتاب، یک‌جنسه، خوشگولش توغشکل. دانه‌اش گُردشکل …

تتومیها، تاتومیها، تتمیها (اnسrسuسیه‌ای) ، یک عایلة رستنیهاست، که به آن بتّه و درختان همیشه‌سبز یا خزان‌ریز و بعضی لینه‌ها منسوبند. برگ آنها ساده یا مرکّب پرمانند بوده، در تنه و شاخها په‌ای در هم یا متقابل جایگیرند. گل میده، 3-5، بعضاً 7-برگة بیشتر یک‌جنسه و بعضاً دوجنسه، میوة دانکمانند …

تتری، توتری، نگرید سوما.