مدنیت و صنعت

مجد همگر هیبّت‌الله، مجد‌الدّین یزدی شیرازی (سال تولد نامعلوم-وفات 3. 4. 1287، اصفهان) ، شاعر فارس-تاجیک. در یزد تولد شده، در خردسالی به شیراز رفته است. از بس که پدرش در خذمت دربار بود، او هم به دربار راه می‌یابد. ولی زندگی‌اش در دربار خوش نگذشته است. بعد از استیلای …

مجد خافی م‌الله مجد‌الدّین (سال تولد و وفات نامع­لم) ، نثرنویس فارس-تاجیک. دورة زندگی او به آخر عصر 13 و نیمة اوّل عصر 14 راست می‌آید. زادگاهش خاف نام دیهه نیشاپور است. از این رو با نسبن «خافی» مشهور گشته است. موافق معلومات «هفت اقلیم» امین احمد راضی و اثر …

مج نام راوی گمانی رودکی. راوی داشتن رودک و مج بودن نام او را بار اوّل سال 1931 سعید نفیسی بیان کرده بود. او ب­رای تصدیق این فکر یک بیت خو­د رودکی- ای مج، کنون تو شعر من از بر کن و بخوان. ز من دل و ستایش و از …

مهنور دروازی (سال تولد نامعلوم-وفات 1906) ، شاعر تاجیک. در ناحیة وخیا (ریان پیشترة طویلدره، حاضره کُمسومول‌‌آباد) در عایلة مرد دهقان و شاعر-واله تولد یافته است. تحصیل ابتدایی را در نزد پدرش گذرانده است. برای ادامه‌ تحصیل به بخارا رفتخ مدرسرا ختم نمود و به خدمت دربار امیر عبدالاحد جلب …

مهجوب (تخلّ. نامش سوف و را؛ 1895، بادگیس-1967، هرات) ، شاعرة افغان. از عایلة منشی. گذشتگانش از خوارزم بوده‌اند. در نزد پدرش علمهای فقه، ادبیات و صرف و نحو عربی را آموخته، از 14-سالگی به شعرگویی پرداخته است. زیاده از 30 سال در لیتسی مهری معلم و مربّی دختران بوده …

مهجوب محمّد احمد (تولد 17. 5. 1908، ادّویم) ، نویسنده، منقّد و خادم دولتی عرب (سودان). معلومات عالی حقوق‌شناسی را در انگلیه گرفته است. سالهای 1965-69 سروزیر سودان بود. در اثر «حرکت غایوی در سودان به کجا باید روانه شود؟» (1941) پرینتسیپهای اساسی ترقّیات ادبیات نو ملّی را بیان کرده، …

مهفیل ادبی، انجمن ایجادی ادیبان هم‌فکر و همروهیه. در تاریخ ادبیات تاجیک محفل ه‌ادبی بیشتر در دربار شاهان و حاکمان تشکیل می‌یافت. در این جمعامدهای ادبی اکثر شاعران قصیده‌سرایی می‌کردند. امّا بیرون از دربار هم محفلهای ادبی وجود داشتند. نظر به معلوماتها در خانه‌های عبدالرحمان جامی، علیشیرن نوایی، در عصر …

مهروم طلاکچند (1. 7. 1887، گوجرنوله، ناحیة مینولی پنجاب«-15. 1. 1966) ، شاعر هند و. به اردو می‌نوشت. اثرهای اساسی‌اش «کلام محروم» (ک. 1-3، 1915-16، 1931) ، «رباعیات محروم» (1934) ، «گنج معنی» (1957). اشعار شاعر از افکار فلسفی سرشار است. در زجادیات محروم لیریکة پییزج موقع خاص دارد. در …

مهمودخان کاشی (1813، تهران-1894، همان جا) ، خوشنویس و نقّاش فارس-تاجیک. پدرش محمّد هوسینهای متخلّص به عندلیب، پسر فتلیخان صبا، شاه قاچار بود. محمودخان کاشی علمهای ادبیات، ریاضیات، حکمت و تاریخ را از خود کرده بود. ب­رای صاحب فضل و کمال گردیدن او عمکش محمّد قاسمخان کمک رساند. محمودخان کاشی …

مهمود حکیم (1819، شیراز-1858، همان 40) ، خوشنویس، شاعر و طبیب ایرانی. پدرش وصال شیرازی نام داشته، محمود حکیم از آوان جوانی با تربیّت او به کمال می‌رسد و از علوم زمانه بهره‌ور می‌گردد. محمود حکیم به علم طبّ توجّه خاصی داشته است و عنوان «حکیم» را گرفته است. او …