نفاست (ار. -نفیسی، نازکی) ، یک نوع زیبایست؛ 1) در طبیعت اساساً در ظاهر اشیایو حادثهها پدید آمده، از مکمّلی و متناسبی و شینمی و خوشهه-رکتی آنها درک میدهد. نفاست اثرهای صنعت و یا محصول محنت انسان را با عبارة «نزاکت ید را» افاده میکنند. شکل لاله، گل خیری، مجنونبید …
مفصل«نفایس-ال-فنون فی ارایس-ال-عیون»
«نفایس-ال-فنون فی ارایس-ال-عیون» (پیرایه فنها در عروسهای حقیقت) ، اثر اینتسیکلاپیدی شمسالدّین محمّد محمود آمولیست، که سال 1335 تألیف یافته است. آن به زباین فارسی-تاجیکی نوشته شده، در بارة 160 ساحة علم عصر میانگی معلومات میدهد. مؤلف کوشش کرده است، که تمام علم و فنّ و صنایع پیشینه و زمان …
مفصلنفیسی سعید
نفیسی سعید (18. 6. 1896، تهران – 14. 11. 1966، همان جا) ، عالم، نویسنده و هادیم جمعیّتی ایران، پسر علیاکبر نفیسی، نفیسی تحلیل ابتدایی را در مکتبهای“شرف”و“علمیه ”-ا تهران، میانه را در شوییسریه و عالی را در انیویرسیتیت ساربانّة فرنسیه به انجام رسانده است. سالهای 1918-34 در وزارتهای گوناگون …
مفصلسر «نفحات-ال-انس من قدرات-ال-قدس»
«نفحات-ال-انس من قودرات-ال-قدس» اثر علمین عبدالرحمانی جامی، که سالهای 1475-76 به زبان تاجیکی تألیف شده است. «نفحات-ال-انس من قدرات-ال-قدس» شرح حال و توصیف آثار سوفیان را در بر میگیرد و از جهت ساخت و ترکیب به «تذکرهت-ال-اولیا» فریدالدّین عطّار شباهت دارد. جامی در بارة 609 نمایندة سلسله و طریقتهای گوناگون …
مفصلنتیورمارت
نتیورمارت (فرنس. nature morte-طبیعت بیجان) ، جنر صنعت تصویریست، که در آن گل، میوه، سبزهوات، پرّنده، اشیای روزگار، دسترخوان پرنعمت، آلات جداگانه» محنت و غیره تصویر کرده میشود. جز اشیای بیجان (مثلاً، اشیای روزگار) در نتیومارت پریدمیتهای طبیعت زنده را از موقع طبیعیشان چودا کرده، همچون چیز علیحده تصویر میکنند …
مفصلنسر عشّاق
«نثر عشّاق» یکی از قسمتهای ترانوی «ششمقام»، که در شعبة یکم مقام «راست» (در جای نهم) عمل دارد. آهنگ تأثیربخش و روحافزا داشته، بر غزل مشهور حافظ شیرازی «اگر آن ترک شیرازی…» تصنیف شده است نسبت میدهند. سراوّل شکستی ن. خیلی ساده و آسانخان بود و فقط با چند حرف …
مفصلنسر ابن موخمّد ابن احمد
نثر ابن موخمّد ابن احمد ابن ابراهیم ابولیث سمرقندی (سال تولد نامعلوم-وفات 1003، سمرقند) ، فقوه معروف فارس-تاجیک. در دورة علمی و ادبی سمرقند به کمال رسید. سرهای مشهور او: «خزانت-ال-فقه» («خزینة فقه») ، «تفصیل-ال-قرآن» («تفصیل قرآن») عبارت از 4 جلد، «ان-نوازیل» («واقعات») عاید به فتوا، «کتاب و مختلف-ار-ریوایه» («کتاب …
مفصلسر نثر
نثر (ار. -کلام غیریمنزم، سخن پاشیده) ، یکی از دو نوع اثر ادبیست، که بی وزن و قافیه نوشته میشود. در گذشته نثر بدیعی از نوعهای نثر علمی فرق کلّی نداشت. خصوصیت اساسی شکل ظاهری نثر مطابقت آن به قانون و قاعدههای زبان گفتگویست. نثر و نظم شکلاً از یکدیگر …
مفصلنسیرای همدانی
نصیرای همدانی خواجه نصیرالدّین ابن خاجه مسعود ابن خواجه حسنبیک بروجردی (سال تولد نامعلوم-وفات 1621) ، شاعر و نثرنویس ایرانی. نصیرای همدانی از خاندان معروف بوده، بابایانش در بروجرد حکمرانی میکردهاند و بعدتر ساکن همدان شدهاند. نصیرای همدانی در همدان به دنیا آمده است. او علمهای زمانش، خصوصاً ریاضیات را …
مفصلنسیمی سعیدیمامالدّین
نسیمی سیدیمامالدّین (تقریباً 1369-1417، هلب) ، شاعر آذربایجانی. از عایلة دهقان. به زبانهای آذربایجانی، فارسی و عربی شعر گفته است. تخلّصهای دیگرش-«هاشمی»، «سند»، «هوسینی». شاعر در محیط اهل خونر به کمال رسیده، علمهای فقه، منطق، ریاضیات، هیعت و غیره را آموخته است. نسیمی شاعر آزادفکری بوده، در اشعارش به قدرت …
مفصل