مدنیت و صنعت

پپسکیر ایوان گیارگییویچ (تولد 25. 12. 1902، دیهه کوتال حاضره ریان آچمچیر رسّ ابخاز) ، نویسندة ساویتی ابخاز، خادم خذمت‌نشان‌دادة می‌دنیّت رسّ گرجستان (1968). اعضای کپسّ از سال 1938. در انستیتوت زبانهای شرقی لنین­گرد تحصیل نموده است (1928-1929). اثرهایش از سال 1926 نشر می‌شوند. در رمانش «تیمور» (1937) نوسازی دهات …

پنجشیری دستگیر (تولدش 1933، دیهه قابزان رخة پلجشیر ولایت پروان افغانستان) ، نویسنده، خادم پرتیوی و دولتی افغا­نستان، یکی از اساس‌گذاران پرتیة دموکراتی خلق افغانستان (پدخه). مکتب ابتدایی را در هرات (1948) ، دارالمعلمیل و انی­ویرسیتیت (فکولتیت ادبیات و علوم بشری) -را در کابل (1958) ختم کرده است. سالهای 1958-1959 …

پنجتار اسباب موسیقی تاری، که در ناحیه‌های پامیر و درواز معمول است. از روی ساخت و پرده‌بندی‌اش بیشتر به تنبور مانند. پنج‌تار پنج تار دارد، که این طور جور می‌کنند: پنجتار در السمبلهای گوناگون انسترومینتلی و همچون ساز یکه‌خوانی استفاده می‌شود. خیلهای گوناگون پنج‌تار در افغانستان، هندوستان و ایران نیز …

پنج‌ضرب، صدای پست اسبابهای موسیقییست، که به نه‌ای موافق می‌آید. در نتیجة با پنج انگشت پوشانیدن پرده‌های نه‌ای پنج‌ضرب حاصل می‌شود. پنج‌ضرب نسبت به صدای «چارضرب» و «سیزرب» پست بوده، بیشتر به انسمبل، ارکستر و سرود حافظان یکّه‌های جور می‌شود.

«پنجگاه راست»، شکل آهنگییست در ترکیب مقامهای خوارزمی، که از طرف کامل خوارزمی مرتّب گشته است. نیمة اوّل عصر 18 در اساس آهنگهای مقام یکم-«راست» یک سلسله آهنگهای سازی ترتیب داده شد، که آن همچون مقام هفتم «پپجگاه» نام گرفت. این مقام تدریجاً از بین رفت، ولی بعضی آهنگهایش، از …

«پنجگاه» یکی از شعبه‌های مقام کلاسیک از سلسلة «دوازده‌مقام»، که دو نوع دارد: پ ا ن ج گ آ ه ا ا س ل و پ ا ن ج گ آ ه ا زایید. کلمة «پنجگاه» از پنج آواز موسیقی و چهار فاصله عبارت بو­دن را افاده مکند. اهنگ شعبة …

«پنچتنتره» (سنسکر. «پنج کیگگاب») ، یادگاری ادبیات سنسکریت. تقریباً در عصرهای 3-4 مرتّب گردیده، ولی تا زمان ما واریانتهای در عصرهای بعدینه مرتّب شده‌اش رسیده‌اند. چنان که در «پنچتنتره» آمده است، آن از طرف ویشن و شرمن نام حکیمی برای تربیة شاهزادگان و اصیل‌زادگان و درس حیات آموختن و تجربة …

پنتامیمیکه، حرکت افادناک بدن آدم. پنتامیمه برابر می­میکه، ایما و اشاره‌ و آهنگ سخن یک واسطة افادة حالت روحی آدم و حسیات است. پنتامیمه از دوره‌های قدیم در صنعت اکتوری و ناطقی استفاده می‌شود. در عصر 20 نه فقط حرکت افادناک بدن آدم و هیوانات به درجة بلند انکشاف یافته، …

پنتامیمه (از یون. pantomimos-تقلید) ، نوع صنعت تئاتریست، که در آن حرکت بدن، ایما و اشاره‌ و میمیکة هنرپیشه وا­سیتة اساسی آفریدن آبرز ب­دیی است. در اوراپه پنتامیمه از تئاتر یونان و ریم قدیم ابتدا می‌گیرد. پنتامیمایی نیز وجود دارد، که آن یکجایه با موسیقی، سرود و دیکلم­تسیه اجرا می‌گردد. …

پنت سومیترپندن (20. 5. 1900، کوسن، آکروگ الماره-1978) ، شاعر هند و. به زبان هند می‌­نوشت. در پیروی ر. تکور و نویسندگان رمانتیک اروپایی اثر ایجاد کرده است. شعرهای لیریکی دورة جوانی‌اش (مجموعه‌های «گنجه‌ها”، 1928؛ «نغمة زنبور عسل»، 1932) از مهر و محبّت به وطن و حسس وطن‌دوستی سرشارند. در …