بانوگوشسپ یکی از شخصیتهای قصّه و روایتها، داستانهای خماسی «بهمننامه»، «برزونامه»، «بانوگوشسپنامه» و غیره، یکی از دختران رستم (مادرش خالة کیقباد). زنی زیبا، دلیر، چست و چالاک، پهلوان بود. در میدان نبرد از مردان کمی نداشت. قیسر رم، فغفور چین، بعضی خویشاوندان کیکاووس، توس پهلوان-فرزند نوزر به نزد روستم به …
مفصلبان و
بانو (تخلّص؛ خییفیتس سیتسیلیه بینسیناونه؛ 13. 3. 1911، لیوبیچ، ولایت چیرنیگاو اکراینه-1998، کییف) ، شاعره و ترجمان روس. کارکن خدمتنشاندادة مدنیّت جمهوری شوروی سوسیالیستی تاجیکستان (1981). همسر ا. لاهوتی. شعبة فارسی کورسهای شرقشناسی را سال 1928 در شهر کییف ختم نموده، به آسیای میانه، به سمرقند آمد. در این جا …
مفصلبانوان تاجیکستان
«بانوانی تاجیکستان»، مجلّة دولتی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تاجیکستان. مؤسسش پرزیدنت تاجیکستان. از سپتامبر 2006 هر ماه با زبان تاجیکی (بعضی مواد با زبان روسی) در حجم 32 صحیفه نشر میشود. در مرکز ولایتها مخبران خود را دارد. مقصد از تشکیل «بانوان تاجیکستان» انعکاس موفقیت و بازتاب و تحلیل مشکلات …
مفصلبانّر ابیل
بانّر ابیل (1883، پوتیی-1968، مدرید) ، نویسندة فرانسوی. فعالیّت ایجادیش را از روزنامهنگاری آغاز نموده است. به قلم او کتابهای «اقیانوس و برزیلیه»، «فرانسه و فرزندان گمنام او» (هر دو 1919) ، «بچگی»، «مراکش» (هر دو 1929) و غیره تعلق دارند. بانّر به «شاهنامه» فمردوسی توجّه خاص داشت. سال 1908 …
مفصلبامشاد
بامشاد (فوت 634، تیسفون) ، سراینده، نوازنده، موسیقیدان و شاعر مشهور زمان ساسانیان. هنر سازنوازی و آوازخوانی را در زادگاهش آموخته، در دربار شاهان ساسانی چون رامشگر خدمت کرده است. بامشاد از رامشگران زمان باربد بوده، در اجرای ترانههای روستایی، فهلویات، داستانهای تاریخی و خماسی، سرودهای سلسلة نیایشی «کرکویی»، «لاسکوی»، …
مفصلبامرشی پییر-آگیوستین کران
بامرشی پییر-آگیوستین کران دی (24. 1. 1732، پاریس-18. 5. 1799، همان جا) ، دراماتورگ فرانسوی. فعّالیّتش چون موسیقینواز و معلم موسیقی دختران شاه لیوداویک 15 آغاز یافته است. بعداً به درامنویسی رویی آورد (درمههای نخستینش-«اوگینیه» (1767) ، «دو دوست» (1770). اثر دیگر بامرشی «یادداشتها» (1774) عبارت از 4 پمفلیت میباشد، …
مفصلبالتویف مقصودجان
بالتویو مقصودجان (1890، خجند-1974، شهر تورسونزاده) ، تنبورنواز، حافظ خلقی، آهنگساز. شاگرد صادرخان باباشریفاو (1847-1931). از سال 1908 زیر سرپرستی او سازنوازی و سراییدن را آموخته است. سالهای 1919-20 در گروه تئاتری-درموی مکتب بهبودی هنر آموخته، در برنامخای سرودخوانی فعالانه شرکت داشت. آهنگسازان پراکافیف ا. ، زوبکاو ن. (1946) در …
مفصلبالتنیاز ندیمی
بالتنیازی ندیمی ابن قربانّیاز، خطّاط تاجیک (اوّل عصر 20). زادگاهش خوارزم. اثرهای «عجایب و-ل-قصص» (کتابتش 1904، تحت رقم 879) ، «بیاض» (کتابتش 1905، 1908، 1909، تحت رقمهای 7054، 7009، 6939) ، «دیوان شناسی» (کتابتش 1907، تحت رقم 911) ، «دیوان ندیمی» (کتابتش 908، تحت رقم 902) ، «دیوان حقیری» (کتابش …
مفصلباقی رحیمزاده
باقی رهیمزاد (تا سال 2012 قُرولتایی) ، دیهه در جماعت دهات اتّفاق ناحیة عبدالرحمان جامی. از باقی رحیمزاده تا مرکز ناحیه 1، 5 کم؛ راه آسفالتپوش. اهالیاش 4200 نفر (2013). مکتب تحصیلات میانة عمومی، بنگاه طبّی، کلوب برای برگزاری معرکههای مردم و مسجد پنجوقته دارد. ساحههای اساسی خواجگی: پختهکاری، غلّهکاری، …
مفصلباقیمحمّد اوراتپّهای
باقیمحمّدی وراتیپّهای ختّات تاجیک (عصر 19). در محلة باغکلان اوراتپّه در عایلة باغبان تولد یافته، نزد تغایش، خطّاط نامی تورخواجة یستروشنی تعلیم گرفته است. باقیمحمّد بسیار اشعار و اثرها را کتابت کرده است. از جمله «نگارستان» نام اثر کتابتکردة او در گنجینة دستخطهای انستیتوت شرقشناسی آ.ع. ازبکستان تحت رقم 3494 …
مفصل