مدنیت و صنعت

میرزا میراقای هوسینی هروی ابن کاظمخان (سال تولد نامعلوم-وفات 1913) ، یکی از استادان خط نستعلیق. از خردسالی در مدرسة پایهیسار نزد صوفی محمّدکبر سلجوقی به مشق خط پرداخت، تا به درجه‌ای که خود در نستعلیق استاد شد. تمام عمرش به میرزایی گذشت. زندگی خاکسارانه به cap می‌برد. در پایان …

میرزا رضا (1907، دیهه خواجه‌چیلدیار حصار-25. 5. 1935، همان جا) ، مبارز فعال مستحکم نمودن حاکمیت ساویتی در تاجیکستان، یکی از فعالان کالّیکتیوانی خواجگی کیشلاق ریسپوبلیکه. از عایلة دهقان کمبغل. اعضای کُمسومول از سال 1928. آموزشگاه موسیقی ش. خجند را ختم کرده است (1929). سالهای 1929-35 کاتب یچییکة کُمسومولی، جا‌نشین …

میرزا ملکم‌خان (تخلّصش ناظمودّوله؛ 1833، اصفهان-1908، لازنّه، شوییتسریه) ، معارف‌پرور، پوبلیتسیست و دراماتورگ ایرانی. از عایلة اشراف. در پریج تحصیل کرده است. مترجم شخصی شاه و مشاور صدر اعظم (سروزیر) بود. میرزا ملکم‌خان در تهران «فراموشخانه» نام محفلی تشکیل نمود، که در آن یک گروه روشنفکران گرد آمده بودند. مقصد …

میردوستی بوستانیهانی متخلّص به دوستی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر عصر 16 تاجیک. در سمرقند تحصیل علم کرده، به مرتبة مولوی نسیده است. از علم شعر، خصوصاً، عروض و قافیه باخبر بوده، در معمّاکُشایی هنرمند بوده است. سال 1602 به حجاز رفته، در بازگشت راه هندوستان را پیش …

میرزا قیلیچبیک (1853-1929) ، نویسنده و معارف‌پرور هندوستان. به سندی اثر می‌نوشت. اساس‌گذار ادبیات معاصر سندی. اوّلین رمان سندی به قلم میرزا تعلق دارد. رمان اجتماعی او «زینت» (عاید به حیات مردم سند) سال 1890 به طبع رسید. در اثرهایش به آزادی زنان دعوت کرده، اصول نو تعلیم را ترتیب …

میردرد دهلوی (1721 ،. دهلی-1785، همان جا) ، شاعر فارسی‌زبان هندوستان. از عایلة شاعر صاحبدیوان محمّدناسیر عندلیب. میردرد دهلوی اشعارش را به فارسی و اردو می‌نوشت. از او دو دیوان غزلیات (یکی به فارسی، دیگری به اردو) باقی مانده است. به قلم شاعر اثرهای منثوری «اسرار صلوات» و «واقعات درد» …

میرمانی کابلی (سال تولد نامعلوم-وفات 1572/73، جونپور، هندوستان) ، شاعر فارسی‌زبان هندوستان. با نام مونهیجه معروف است. در سرودن نوعهای مختلف شعر مهارت داشته، دیوانی ترتیب داده بوده است. امّا از موجودیّت آن معلوماتی نیست.

میرمان دهلوی (سال تولد و وفات اامعلم) ، نویسندة نیمة دوّم عصر 18-اوّل عصر 19 هندوستان. از عایلة یکی از اشرافان دهلی. در کلکتّه سالهای 1801-06 زبان هندوستانی را به انگلیسیزبانان درس می‌داد. در تییار نمودن کتابهای درسی اشتراک می‌نمود. کتاب «چار درویش» را از فارسی با عنوان «باغ و …

میرلی هروی (سال تولد نامعلوم-وفات 1544/45، بخارا) ، خطّاط معروف عصرهای 15-16 فارس-تاجیک. در هرات تولد شده، همان جا تحصیل علم نمود و در هنر خطّاطی شهرت یافت. پسر میرباقیر هروی ملقّب به زولکمالین. میرلی هرویی هنر خطّاطی را از شاگرد و داماد سلطانلی مشهدی-زین‌الدّین محمود آموخته است. به دربار …

میرلی تبریزی (سال تولد نامعلوم-وفات 1446، تبریز) ، خطّاط فارس-تاجیک. ثابت شده است، که نستعلیق اگر چه پیش از میرلی تبریزی وجود داشت، ولی ناپخته، بیرون از قاعده و قانونهای مویینی بود. میرلی تبریزی نستعلیق را به نظام درآورد و آن همچون خط مستقل شکل گرفت. میرلی تبریزی چند قطعه، …