علم

بدورّهمان i (734-788) ، امیر قُرته از سال 756، اساس‌گذار س و-  لالة امویان قُرته در نیم‌جزیرة پیرینیی. عبدالرحمان از سوریه به واسطة افریکة شمالی به اسپنیه رفت. ان جا کارداوه (قُرته) را ضبط کرده، امیر اندلوسیه گردید. به منظور متمرکزانی دولت بر ضد اعیان و اشراف قبیله‌های عرب و …

عبدالرحمان برک منشی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، خت­تات و خوشنویس فارس-تاجیک (عصر 15). اصلاً از بخاراست. اثرهای بسیاری را کتابت و خطّاطی نموده است. سال 1464 با سپارش امیر سبحانقولیخان «بخر-ال-خواص» نام اس­ر نعمت‌الله حاکم کرمانی را با خط خوانایو زیبا کتابت کرد­ست. موته‌اسّیفانه، اثر از روی نوس­خة …

عبدالرحمان دولت ابن طالع (سال تولد و وفات نامعلوم) ، مورخ، طالعشناس (استرالاگ) و نویسندة تاجیک (اسرههای 18-19) ، هم‌عصر ابولفیزخان-آخرین نمایندة سلسلة اشترخانیان بو­خا را. بدورّهمان مؤلف اثر تاریخی «تاریخ ابولفیزخان» است. این کتاب شامل تاریخ حکومت ابول­فیزخان بوده، اطّلاعات مهمی در رابطه با تاریخ سیاسی، اجتماعی-اقتصادی عصر 18 …

عبدالرّحیمیش پیشکوهی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، خطّاط و خوشنویس تاجیک (عصر 19). زادگاهش پیشکوه. خطّاط ماهر و استاد بی‌همتای خط نستعلیق بوده است. قیتعه‌های زیادی را کتابت نمود­ست، که نمونه‌هایش در گنجینة دستنویسهای شرقی انستیتوت شرق‌شناسی آکادمی علمهای جمخوری ازبکستان محفوظند. طبع بلند شاعری نیز داشته است.

عبدالرّحیم xارزمی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، خطّاط و شاعر فارس-تاجیک (عصر 16). پسر عبدالرحمان خوارزمی. در بارة زندگی عبدالرّحیم xارزمی معلومات کافی در دست نیست. وه‌ای اساساً در شیراز و تبریز زندگی کرده است. هنر خطّاطی را در آوان بچگی‌اش از په-درش آموخته است. فعالیّت خوشنویسی عبدالرّحیم xارزمی …

عبدالرّحیم بهاری عبدالرّحیم ابن احمد سور بهاری (سال تولد و وفات نامعلوم) ، لغت‌نویس فارسی‌زبان هندوستان. در مضافات بهار عمر به cap برده است. او به وا­سیتة فرهنگ خود «کشف-ال-لغات و-ل-مستلیهات» (تألیفش تقریباً 1608) ، که بعضاً در مأخذها با عنوان «فرهنگ شیخ عبدالرّحیم بهاری» نیز یاد شده است، معروف …

عبدالرّزاق سمرقندی کمال‌الدّین ابدورّزّاق ابن جلال‌الدّین اسحاق ثمرکندی (8. 11. 1413، هرات-1482، همان جا) ، نویسنده و تاریخ‌نگار و شاعر فارس-تاجیک. پدر او زادة سمرقند بوده، در قرارگاه شاهرخ (حکمرانی 1404-47) وظیفة قاضیگی و امامی را ادا می‌کرد. دورة جوانی و دانش‌آموزی عبدالرّزاق سمرقندی، اساساً، در هرات گذشته است. و …

عبدالرّزاق لاهیجی علی‌ ابن هوسین، مولکّب به فییاز (سال تولد  نامعلوم-وفات. 1661) ، نمایندة مکتب فلسفة اصفهان و حکمت متعالیهة ایران. یکی از شاگردان و داماد صدر‌الدّین شیرازی. عبدالرّزاق لاهیچی علوم زمانه‌اش را در مراغه آموخت، سیلس به مرکز حوزة علمی عهد صفویّه-اصفهان آمده، به آموزش علوم عقلی و نقدی …

عبدالرّزاق مهدم (سال تولد و وفات نامعلوم) ، خطّاط و خوشنویس تاجیک (آخر عصر 19-اوّل عصر 20). زادگاهش شاش. در نوشتن انواع خط عربی مهارت بلند داشته، آثار کلاسیکان ادبیات فارس-تاجیک را کتابت کرده است. از نمونة آثار کتابتش تا امروز مجموعه‌های اشعار «دیوان یوسف» (کتابتش 1908، تحت رقم 902) …

عبدالرحماناو شریف (1898، جماعت کویقازیان ناحیة کانیبا-دام-10. 2. 1983، قُرغان‌تپّه) ، ها­دیم حزبی و دولتی، از عایلة دیخقان، یکی از اشتراکچیان فعال برقرارکنی حاکمیت ساویتی در شمال تاجیکستان. فعالی­یت محنتی او خیلی برمحل آغاز یافت. سالهای 1915-25 به حس کارگر کارخانة استحصال نیفت سنتا (حالا کیم) ، 1925-28 میلیتسیانیر شعبة …