مدنیت و صنعت

«عارض» (عربی سگ ا*-رخساره، چیه­ره) ، 1) نام شعبه‌ای است در سیستم «دوازده‌مقام». در قسمت نثری مقامهای «نوا» و «دوگاه» «شش‌مقام» عمل داشته، با نام «عارض نوا» و «عارض دوتاه» معمول است. وسول داعیره، ساخت آهنگی و چِنک شعری «عارض» در هر دو مقام یک‌خِله بوده، به پرده‌های هر دو …

عالی نعمتخان شیرازی (تخلّص؛ نامش میرزا‌محمّد نور‌الدّین؛ تولد بین 1630-40، دهلی-وفات 1710) ، شاعر فارسی‌زبان هندوستان. از عایلة طبیب حکیم محمّد فتح‌الدّین. عالی در جوانی با پدرش به شیراز سفر کرده، همان جا معلومات ابتدایی گیریف­ته، به کمال می‌رسد و در زمان حکمرانی شاهیجهان باز به هندوستان برگشته، به خدمت …

عالمی قطب‌الدّین (1. 5. 1908، خجند-3. 3. 1970، دوشنبه) ، کی­ناریجیسّیار ساویتی تاجیک. خادم خذمت‌نشان‌دادة صنعت ریسپوبلیکة ساویتی سوسیالیستی  تاجیکستان   (1958). یکی از اوّلین کارمندان کینای تاجیک. در کورس کیناکتیاران شهر دوشنبه و بعدتر در انستیتوت دولتی صنعت تئاتری به نام ا. و. لونچرسکیی تحصیل کرده است. شوقو    هوس …

عالماو میرزارهمت (1891، خو­جند، لنیناباد حاضره-15. 6. 1971، دوشنبه) ، نقّاش تاجیک. رسّام خلقی ریسپوبلیکة ساویتی سوسیالیستی  تاجیکستان  (1959). اعضای کپسّ از سال 1969. یکی از مبارزان و برپاکنندگان فعال حاکمیت ساویت در تاجیکستان. در عایلة نقّاش میرزاالیم ناصراو تولد یافته است. سنعت نقّاشی را اوّل از پدر و بعدتر …

عالمی دارابگردی مولانا میرزاسوهراب (سال تولد نامعلوم-وفات 1567، شیراز) ، شاعر فارس-تاجیک. بنا به اشاره‌ مؤلف تذکرة «روز روشن»، عالمی داراگردی پس از کسب کمال برای تکمیل دانش به شیراز رفته، تا آخر عمر در آن جا زندگانی کر­ده است. الیمی دارابگردی غزل را شورانگیز می‌سروده است. بیشتر غزلیاتش-عاشقانه. اشعار …

عالم سمرقندی مولانا محمّد (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر عصر 15 فارس-تاجیک. جزئیات ترجمة حالش معلوم نیست. نوایی در «مجالس-ان-نفایس» او را یکی از عالمان و ادیبان مشهور و نامدار و در شعر و شاعری خونرمند نامیده است. الیم سمرقندی در ثمرکند با الوگبیک همسبق و همسودبت بوده …

الدریج (aldridge) جییمس (تولد 10. 7. 1916، ایت-هلس، ویکتاریه، استرالیا) ، نویسنده و خادم جمعیّتی انگلیس. در کالج سودای می‌لبورن خوانده است. سال 1938 به انگلیه کوچید. فعالیّت جرن­لیست، که به آن وسیله به بسیار فرانتهای جنگ دوّم جهان (1939-45) رفته است، به آلدریج چون مکتب تجربة حیات و مهارت …

ا’ کییس (o’ casey) شان (30. 3. 1880، دوبلین-18. 9. 1964، تارک، دیوانشیر) ، نویسندة ایرلندی. کمونیست. از عایلة کمبغل پراتیستنتی. در تریلوژی درموی «سایة تیرانداز* (1925) ، «یونا­نه و طاووس» (1925) ، «آماچ و ستاره‌ها» (1926) از حرکت ملّی آزادی‌خواهی سالهای 10-20-ا عصر 20 نقل کرده است. در درمة …

ایونسکیی پلتان الکسی‌افیچ (ا. ا. 1893-31. 10. 1939) ، نویسندة ساویتی یاقوت، خادم جمعیّتی، اساس‌گذار ادبیات ساویتی یاقوت. در الوس تتین (حاضره pیان الیک­سییوسک) در عایلة دهقان تولد شده است. اعضای کپسّ از سال 1918. از اوّل سال 1917 اعضای مخفیل سوسیال-دموکراتها بود. ز آغاز روالوتسیة فوریه 1917 به مبارزة …

ایسترخ دوید فیاداراویچ (30. 9. 1908، آدیسّه-24. 10. 1974، امس­تیردم، در مسکو دفن شده است) ، اسکیپکنواز سا­ویتی، ارتیست خلقی ا.ج.ش.س. (1953). اعضای کپسّ از سال 1942. انستیتوت درمه و موسیقی آدیسسرا ختم نموده است (1926). از سال 1934 در کانسیروتاریة مسکو درس می‌داد، (از 1939 پروفسور، از 1950 مدیر …