پرباله (یون. رگاlی-نزدیکشوی) ، خط بریش کانوس مدوّر و همواری، که به یگان همواری به همی کاپوس رسنده پرلّیل است (رسم 1). در متیمتیکه چنین تعریف پرباله بیشتر معلوم است: پرباله جای گیامیتری نقطههای همواری میباشد (رسم 2) ، که از نقطة به اصطلاح فکوس (گ) و از خط راسته …
مفصلپرزیتیزم
پرزیتیزم در بیولوگیه یک شکل همزیستی ارگانیزمهای گوناگون (رستنیها، هیوانات و میکروارگنیزمها) را گویند، که در جریان آپ یکی (پرزیت) دیگری (هامیل) را چون محیط زندگی و منبة غذا استفاده میبرد. وابسته به جای زیست پرزیتیزم دو خیل میشود: پرزیتیزم بیرونی یا ایکتاپرزیتیزم (پرزیت در روی بدن حامل زندگی میکند) …
مفصلپندنامة 3ردوشت
«پندنامة 3ردوشت»[نام دیگرش به زبان پهلو «چ ا-داکندرزیپریدکیشان» «چیدههای (منتخب) اندرزهای دانایان پیشگذشتة دین»]، یکی از یادگاریهای ادبیات پهلویی، پندنامهای است از تألیفات زردشت-پسر آذربد مورسپندان. تقریباً در عصرهای 4-5 انشا شده است. «پندنامة 3ردوشت» چنان که از جملههای اوّلینش برمیآید دستوری بود عاید به اساسهای زردشتیه و شرح و …
مفصلپلیایقلیمشناسی
پلیایقلیمشناسی، (از پلیا… و اقلیمشناسی) ، علمیست در بارة اقلیم زمانهای پیشین و تاریخ اقلیم زمین. اقلیم زمانهای قدیم از روی نشانههای گوناگون-ترکیب مادّهها و خصوصیتهای تیکستورة جنسهای کوهی تهشینی، اینچنین باقیماندة ارگانیزمهای هیوانات و نباتات و غیره تجدید کرده میشود. پلیایقلیمشناسی، که اقلیم زمان قدیم را مقرّر مینماید، قسم …
مفصلپلیازاالوژی
پلیازاالوژی (از پلیا… و زاالوژی) ، یک فصل پلیانتالوژی را گویند، که هیوانات حفریاتن (مُردرفته) را میآموزد.
مفصلپلیازایی
پلیازایی (از پلیا… و یون. گایی-حیات) ، ایرة (گروه) پ ا ل ا آ ز آ ی، بعد از تاکیمبریی اوّلین ایرهای است در تاریخ گیالاگی زمین. بنا به معلومات تدقیقات رادیولاگی، پلیازایی 570 ملش سال مقدّم آغاز یافته، 340-350 ملن سال دوام کرده است. سال 1837 گیالاگ نیمیس ا. …
مفصلپلیاگرفیه
پلیاگرفیه (از پلیا… و گرفین) ، فنّ یاریرسان تاریخ، که طرز نوشت، اندازه، علامت آبگون، آرایشات، سرچشمههای خطّی، تغییریابی حرفها در دوره و کشورهای مختلف و غیره را میاموزد. پلیاگرفیه اینچنین از روی الفبا، سبک و اسلوب، خط، املا، کاغذ، سیاهی، حروفات، آرایشات، نسخههای اصلی یا کتابتشده، مقاوهبندی، صحّافی و …
مفصلپلیاباتنیکه
پلیاباتنیکه (از پلیا… و باتنیکه) پلیافیتالوژی، یک ساحة باتنیکه را گویند، که رستنیهای حفریات (مُردرفته) را میآموزد. وظیفة پلیاباتنتکه مسئلههای همهطرفة تدقیق نباتات گذشتن گیالاگی، کلسّیفیکتسیة آنها، مقرّر نمودن مناسبتهای خویشی این رستنیها بین خود و با رستنیهای حاضره، آشکار نمودن پهنشوی آنها در روی زمین، اینچنین قانونیّتهای عوض شدن …
مفصلپلیانتراپها
پلیانتراپها (از. پلیا… و یون. antropos-آدم) ، نام مشترک آدمان حفریاتی، که 250-35 هزار سال تا میلاد در آسیا، افریکه و اوراپه زندگی میکردهاند. پلیانتراپها یک مرحلة مویین و قانونییست در تشکّل و تحوّل تاریخی نیسل آدمیزاد. پلیانتراپها از روی علامتهای انتراپالاگی و خصوصیتهای آلات سنگیشای به چند گروه تقسیم …
مفصلپلسّا
پلسّا (اتل. رlzzا، از لات. رltium-قصر؛ کوشک، از نام تل پلتینه برمیآید، که در آن جا امپراتوران ریم قدیم قصرها میساختهاند) ، یک نوع کوشک (عصر 15) خاص دورة احیای اتلیه (اساساً در فلارینسیه-ایجاد معماران ف. برونیلّیسک، میکیلاتستسا د برتالامّیا، ل. ب. البیرت، بینیدیتّا ده مینا). پلسّای قدیم بیشتر از …
مفصل