تورسوناو اکبر

تورسوناو اکبر (تولد 1. 10. 1939. شهر کانی‌بادام) ، فیلسوف، مورخ و متدلوژ علم و پوبلیسیست تاجیک، دکتر علمهای فلسفه (1982). از عایلة کارگر. اعضای کپسّ از سال 1982.
سال 1961 فکولتیت فیزیکه و متیمتیکة انویرسیتیت دولتی تاجیکستان را ختم نموده است. سالهای 1961-63 خادم خرد علمی شعبة فیزیکه و متیمتیکة آکادمی فنهای رسّ تاجیکستان، 1963-04 اسپیرنت شعبة نامبرده، 1964-67 اسپیرنت انستیتوت فلسفة آکادمی فنهای ا.ج.ش.س.. سالهای 1967-69 خادم خرد علمی پگوعبة فلسفة آکادمی فنهای رسّ تاجیکستان و 1969-79 خادم کلان علمی همین شعبه، 1979-86 جا‌نشین سرمحرر انسیکلوپدیة ساویتی تاجیک. از سال 1986 دیرکتور انستیتوت شرق‌شناسی آکادمی فنهای رسّ تاجیکستان. ساحو و رویه‌های اساسی تدقیقات و ایجادیات تورسوناو فلسفه و متدلوژیة طبیعت‌شناسی، تاریخ علم و فرهنگ عصر میانگی شرق. مؤلف زیاده از 200 مقاله و اثرهای علمی، علمی و عامّوی و پوبلیتسیستی. یک قطار کتاب و مقاله‌های تورسوناو به زبانهای خارجی ترجمه و نشر شده‌اند.
تورسوناو مؤلف بابها و فصلهای جداگانة اثرهای زیرین انستیتوتهای آکادمی فنهای ا.ج.ش.س. می‌باشد: «پروبلمهای فلسفه و متدلوژیة طبیعت‌شناسی معاصر» (1973) ، «پروبلمهای تاریخ و متدلوژیة معرفت علمی» (1974)) ، «جهتهای متدلوژی تدقیق بسفره» (1975) ، «بن یاد فلسفی فنهای طبیعت‌شناسی» (19786) ، «پروبلمهای فلسفی استرانامیین عصر 20» (1976) ، «پرینسین سیمّیتریه» (1978) ، «استرانامیه، متدلوژیه، جهان‌بینی» (1979) ، «نظریة فیزیکی» (1980) ، «جهتهای اجتماعی، گناسیالاگی و عکسیالاگی علم» (1980) ، «فلسفه، طبیعتشنّاسی و زمان حاضره» (1981) ، «دیالکتیکه در علمهای طبیعت و انسان» (19. 83) و غیره.
معروزه و گزارشهای تورسوناو در آثار کانگریسّهای 4، 5 و 7-ام بینلخلقی عاید به منطق، متدلوژیه و فلسفة علم (بوخریست، 1971؛ لاندان-آنتریا، 1975؛ زلسبورگ، 1983) ، کانگریسّ 13-ام بینلخلقی عاید به تاریخ علم (مسکو، 1971) ، کانگریسّ 16-ام عمومی‌جهانی فیلسوفها (دیوسّیلدارف، 1978) ، مجلسهای 2-یوم و 3-یوم عمومی‌اتّفاق عاید به مسئله‌های فلسفی طبیعت‌شناسی (مسکو، 1970؛ 1980) درج شده‌اند. از سال 1966 عضو اج ا.ج.ش.س..
با گرماتی فخری پریزیدیوم ساویت عالی رسّ تاجیکستان مکافاتانیده شده است.
سرها: انسان، اتم کیهان، دوشنبه، 1967؛ مرد نیکفرجام، دوشنبه، 1967؛ کاینات و جریای دانش انسان، دوشنبه، 1973؛ اندیشة روزگار، دوشنبه. 1975؛ کیهان‌شناسی و اعتقاد دینی، دوشنبه، 1975؛ بند فلک، دوشنبه، 1976، گاریانتы کاسمالاگیچیسکاگا زننیه؛ استاریه ا ساوریمینّاست، مسکو، 1969؛ آت میفه ک نوکی، مسکو، 1973؛ فیلاسافیه ا ساوریمینّیه کسمولوژی، مسکو، 1977؛ فیلاسافسکی آسناویّه کاسمالاگی، مسکو، 1977؛ آسناونیه کاسمالاگی، مسکو. 1979؛ ایوالیوتسیانّыی پراتسیسّы وا وسیلینّایی (نه متریالی کاسمالاگی) ، مسکو. 1984.