مدنیّت کابن

مدنیّت کابن، مدنیّت آرشیالوگی قسم مرکزی کوکز شمالی، دورة گذرش را از عصر برنجی به عصر آهن (بین هزاره‌های 2-1-میانة هزارة 1 تا م .) در بر می‌گیرد. سال 1869 در نزد دیهه کابن آسیتیة شمالی اشیاهای برنجی یافت شدند، که نام مدنیّت کابن از همین جاست. یادگاریهای مدنیّت کابن (قبر و باششگاهها) از بالاآب دریای کوبن تا داغستان دچار می‌شوند. به مدنیّت کابن تبرهای و کمربندها، دستمانهای و دیگر چیزهای برنجی منقّش و صورتناک خاسند. قبرهای منطقة بلندکوه سنگی بوده‌اند. از اسباب و لوازمات خنجر، افزار اسپ، اشیای گوناگون زیب و زینت، ظرفهای برینچی یافت شده‌اند.

سی نمود مدنیّت خاص ناحیهوی و سه درجة انکشاف آن مویین کرده شده است. دورة منبعده (عصرهای 7-4 تا م .) از مصنوعات آهنی و اشیاهای مخصوص اسکیفی فراوان است. برای مدنیّت کابن درجة بلند رونق مدنیّت قبیله‌های چاروادار و دهقان، اینچنین استحصال مس و روابط این قبیله‌ها با اسکیفیه، زکوکزیه، آسیای نزدیک خاص است. یادگاریهای مدنیّت کابن نمونه‌های بهترین شاه‌اثرهای صنعت عملی بوده، برای آموختن مدنیّت گذشتة بسیار خلقهای کوکز شمالی منبة مهمند.