فیییربخ لیودویگ اندریس

فیییربخ (غیuerbach) لیودویگ اندریس (28. 7. 1804، لندسخوت، بوریه-13. 9. 1872، ریخینبیرگ، نیورنبیرگ) ، فیلسوف مت رئالیستو اتییست نیمیس. فکولتیت الهیات انیویرسیتیت گییدیلبیرگ را ختم کرده است. اوّل در زیر تأثیر عقیده‌های گ. گیگیل مانده بود. منبعد ایده‌آلیزم او را سخت تنقید کرده، رابطة عقیده‌های گیگیل را با دین آشکار نمود. نقطة اساسی تعلیمات السفی فیییربخ وجود بیولوگی و ارد مجرد (نگرید انتراپالوژی) پنداشتن انسان می‌باشد. به ماهیّت طبیعت اجتماعی انسان و قوّة اساسی انکشاف تاریخ سرفهم نرفته، فیییربخ مسئله‌های اساسی حیات جمعیّت را ایده‌آلیستانه تعبیر می‌کرد.
مقسد اساسی فیییربخ مبارزة آشتی‌ناپذیر به مقابل دین بود. دین را بیگانشوی روح انسای می‌پنداشت و منبة اساسی آن را عاجز بودن انسان در نزد قوّه‌های طبیعت و جمعیت می‌دانست. اساس اخلاق، به فکر موتفنییر، کوشش و غیرت انسان برای به دست آوردن «سعادت» بود، که توسط «دین محبّت» (یگانگی انسان، تأثیر متقابل من و تو) باید عملی می‌شد. تعلیمات اشتراپالرگی فیییربخ از دایرة چهارچوبة متریالیزم متافیزیکی بیرون برآمده نتوانست. تعلیمات اخلاقی‌اش به توفیل روح اومانیستی، دموکراتی و ضددینی‌اش اهمیت پراگریسّیوی داشت.
قیده‌های فلسفی فیییربخ به تشکّل جهان‌بینی متریالیستی ک. مرکس و ف. اییگیلس تأثیر زیاد رسانیدند. اثرهای اساسی فیییربخ «دایر به تنقید فلسفة گیگیل» (1839) ، «ماهیّت دین مسیحی» (1841) ، «اساسهای فلسفة آینده» (1943) و غیره می‌باشند.