بالسمن لیودویگ

بالسمن لیودویگ (20. 2. 1844، وینه-5. 9. 1906، دوینا) ، فیزیکدان-نظریه‌پرداز اوسترییگی، یکی از اساس‌گذاران فیزیکة آماری و کینیتیکة فیزیکی. عضو آ.ع. وینه (1895) و بسیار آکادمیهای جهان. ختم‌کردة انیویرسیتیت وینه (1866). پروفسور فیزیکة نظریه‌وی انیویرسیتیت گرتی (1869-73) ، پروفسور ریاضیات انیویرسیتیت وینه (1873-76) ، پروفسور فیزیکة تجربوی انیویرسیتیت گرتی (1876-89). سالهای 1889-1902 در مونیخ، وینه، لییپسیگ راهبر کفیدرة فیزیکة نظریه‌وی بود. ب. دایر به ریاضیات، می‌­خنیکه، هیدرادینمیکه، نز­ریة چندیریت، نظریة میدان الکترومگنیت، آپتیکه، ترمودینامیکه و نظریة کینیتیکی گازها اثرهای علمی ایجاد کرده است. کارهای علمی بالسمن دایر به نظریة کینیتیکی گازها و از جهت آماری اساسناک کردن تیرما­دینمیکه پرارزشند. بالسمن قانون تقسیمات سرعتهای مالیکوله‌های گز را، که ج. ک. مکسویلّ یافته بود، عمومیت داد و فرمولة «تقسیمات بالسمن» را مقرّر ن­مود. معادلة اساسی نظریة کینیتیکی گازها و قانون تقسیمات مالیکوله‌های گزی را از روی امپولس و کااردینته‌اشان کشف کرده، اینتراپیة سلسله (سیستی­مم فیزیکی را با احتمالیّت حالت آن علاقه‌مند و خاصیت آماری ابتدای دوّم ترمودینامیکی را اثبات نمود (1872). قزییی را با نام «ن-تیاریمه» فرمولبندی و معنیداد کرده است، که اساس نظریة حالت برنگردنده محسوب می‌شود. قانونهای ترمودینامیکی را به ‌افکنیشات تطبیق نموده، قانون ‌افکنیشات حرارتی را از جهت نظریه‌وی کشف و با ملاحظه‌های ترمودینامیکی موجودیّت فشار روشنایی را پیشگویی کرده است. با نام بالسمن در فیزیکه دائم (ثابته)-ا نامگذاری شده است (1، 38*1023ج/ک). بالسمن همچنین با تحقیقات خود در ساحه‌های فلسفة علم و متدلوژیة علم مع­روف است.     

ه. کاملی.