آشور دولت قدیمیست در حدود حاضرة عراق. در میانة هزارة 2 تا میلاد شهر آشور و ملکهای آن مرکز آشور شد. مشغولیّت اسا­سی اهال چارواداری و دهقانی بود. ذخیره‌های جنگل، سنگ، فلزات به ترقّیات هنرمندی مساعدگگ می‌کردند. آشور از روی موقع گیاگرفی وسیلة سودای بین بیننّهرین و آسیای خرد بود. …

آشاگبا (oshogbo) ، شهریست در نیگیریه، در شتت غربی، در ساحل دریای آتون. اهالی‌اش 282 هزار نفر (1975). اوزیل راه آهن و راههای شاسی. مرکز کلان جمع‌آوری قهوه، میوة نخل روغنده، پخته، تماکو. کارخانهای’کارکرد تماکو و پَخته‌تازه‌کنی دارد.

آشابه، دیهه، مرکز ساویت قشلاق آشابة pیان اشت، ولایت لنین‌‌آباد. تیرّیتاریة کالخوز به نام م. ا. کلینین. از دی­هه تا مرکز ریان 14 کیلومتر؛ راه آسفالتپوش. اهالی‌اش 3320 نفر (1981) ، اساساً تاجیکان و ازبکها. اشابه 2 مکتب میانه، کسل‌خانه، کلوب، شعبة علاقه دارد. ساحه‌های اساسی خواجگی-باغداری و چارواداری. ساکنان …

عاشقی (سال تولد و وفات نامعلوم) ،  هافیز، بسته‌کار و شای­ر عصرهای 16-17 فارس-تاجیک. زادگاهش ارزنه. صنعت موسیقی را سراوّل در زادگاهش آموخته است. ب­رای آموزش نظریة موسیقی به تبریز، اصفهان، همدان سفر کرده است. اهنگ و ترانه‌های ایجادکردة عاشقی در زادگاهش و بیرون از آن شهرت داشت. مخصوصاً، به …

عاشقی هرویی مولانا (سال تولد نامعلوم-وفات تدریجاً 1490، هرات) ، شاعر فارس-تاجیک. زادگاهش هرات؛ پس از کسب کمال برای علم‌آموزی به شهرهای خراسان سفر کرده است. او علمهای زمانش، از آن جمله علم موسیقی را در نهایت خوبی آموخته است. در سرچشمه‌های ادبی او را همچون عالی­م این ساحه قلمداد …

عاشق تربتی (سال تولد  نامعلوم-وفات 1567، تربت) ، شاعر فارس-تاجیک. از مردو­م عوام تربت بود. به قول تذکره‌نویسان عاشق تربتی مرد بی‌سواد بوده، در شعر و شاعر هوس زیاد داشت؛ حتّی در 90-سالگی از شعر گفتن دست نکشیده است و «چنان هوسش در پی شعر گفتن بوده، که دنبال جنازن …

عاشق ملّا عبدالرّحیمبیک بخارایی (سال تولد نامعلوم-وفات 1910) ، شاعر تاجیک. زندگی و فعالیّت ایجادی عاشق در بخارا گذشته است. تذکره‌نویسان تأکید کر­ده‌اند، که عاشق شاعر حاضرجواب بوده، در مناظره هنر تمام داشت. اشعار عاشق، که اساساً لیریکیست، بارها در بیاض و تذکره‌ها ثبت شده است. عاشق، خبر می‌دهد محترم …

عاشق مولانا کمال‌الدّین بخارایی (سال تولد نامعلوم-وفات 1552، بلخ) ، شاعر فارس-تاجیک. زادگاهش بخارا. عاشق از دانشمندانی بود، که تمام عمر شامهای عقلی و نقلی آموخته است. عاشق در شعر طبع روان داشته، قصیده و غزل و رباعی را استادانه می‌گفته است. ز روی اشاره‌ سرچشمه‌های ادبه هلالی مثنوی «شاه …

عاشق (تخلّص؛ نامش آقا‌محمّد؛ 1686-1764) ، شاعر ایرانی. در اسفخان به دنیا آمده، در همین شهر تحصیل علم کرده است. علاوه بر شعرگویی عاشق خییاتی هم می‌کرد و با مزد این پیشه تأمین معیشت می‌نمود. عاشق چنان که تذکره‌نویسان و خودش در بعضی شعرهایش گفته است، در قشّاقی عمر به …

«آش حلال»، خوراکی را گویند، ن ساکنان دیهه به پاده‌بان به عوض خذمتش می‌دادند. در گذشته چاروای ساکنان دیهه را پادباپی به چراگاه می‌برد و او هر بیگاه بعد به صاحبش سپاریدن چاروا «آش حلال» گویان فریاد می‌کرد. اهل دیهه از خوراک شام خود یک کاسگی به پاده‌بان می‌داد. بعضی …