مدنیت و صنعت

عاشق (تخلّص؛ نامش آقا‌محمّد؛ 1686-1764) ، شاعر ایرانی. در اسفخان به دنیا آمده، در همین شهر تحصیل علم کرده است. علاوه بر شعرگویی عاشق خییاتی هم می‌کرد و با مزد این پیشه تأمین معیشت می‌نمود. عاشق چنان که تذکره‌نویسان و خودش در بعضی شعرهایش گفته است، در قشّاقی عمر به …

آخونداف میرزا فتحعلی (12. 7. 1812، شیکی. حاضره نوها-10. 3. 1878، تفلیس) ، نویسندة معارف‌پرور آذر، فیلسوف متیری­لیست. اساس‌گذار دراماتورگیه و نثر ریلیستی ازربایجان. زبانهای روسی، عربی و ترکی را می‌دانست. در کوکز در ادارة گماشتة شاه (تفلیس، 1834-78) وظیفة ترجمانی را ادا می‌نمود. در آموزشگاق ایزدی تفلیس از زبانهای …

آخلاپکاو نیکاله‌ای پاول‌افیچ (15. 5. 1900، ارکوتسک-8. 1. 1967، ما­سکوه) ، ریجیسّیار ساویتی، ارتیست خلقی ا.ج.ش.س. (1948). اعضای کپسّ از سال 1952. فعالیّت اکتوری‌اش از سال 1918 اغاز یافته است. سال 1922 در تئاتر ارکوتسک «میستی­ریه-بوفّ» ولاديمير میکاوسکیی را به صحنه گذاشت. از سال 1923 اکتور تئاتر به نام می‌ی­یرخالد. …

آتسالیه (تولد 1908، دیهه شاردین، نزدیکی مرو) ، شاعر خلقی ساویتی ترکمن. از عایلة دهقان کمبغل. اعضای کپسّ از سال 1941. در 3-سالگی نابینا شده است. از سال 1919 به شعرگویی cap کرد. در اشعارش پرتیه («بلشویک مولوبنشونده است، دوستان!»، 1920) و محنت سوسیالیستی («یگان گرمّ را نابود نمی‌کنم»، 1936) …

آتون هرویی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعرة عصر 16 تا­جیک. در بخارا به دنیا آمده است. از اشارت تذکره‌‌نگار مطربی برمی‌آید، که او چندی در هرات زیسته، از این رو نسبت هرویی گرفته است. آتون هرویی شاعرة ثاقبمعلومات، روشنزمپر و خازیرجواب بوده است. در مخفیل و انجمنهای دایرة …

اوین سیو (نام دیگرش-یون ش و؛ 1007، لولین، حاضره سزین، موزا فات سزینس-1072) ، نویسندة ختایی. نمایندن نثر کلاسیکی بوده، به قطار «هشت استاد بزرگ دورة تن و سون» (عصرهای 7-13) داخل می‌شود. منصبهای عالی دولتی داشت. بر ضد اسلوب شکلپرستی در نثر برآمد، سادهبیانی و مضمون بلند اس­ر بدیعی …

آفرین لاهوری فقیر‌الله (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارسی‌زبان هندوستان. دورة زندگی‌اش آخر عصر 16 و نیمة اوّل ا. سر 17. در زادگاهش-لاهور تحصیل علم و ادب نموده، در سرودن اشعار دلنشین شهرت پیدا کرد. آفرینی  لاهوری از مدّ و ثنای حکمرانان دور دوری جسته است. ز او …

آتشی منوچیخر (تولد 1931، بوشهر) ، شاعر ایرانی. سال i960 به تهران رفته، شعبة زبان و ادبیاتن انگلیسی دانشسرای عالی را ختم نموده است. شعرهایش از سال 1954 چاپ می‌شوند و در مجموعه‌های «آهنگ دیگر» (i960) ، «آواز خاک» (1968) ، «دیدار در فلک» (1969) و غیره گرد آمده‌اند. آتشی …

استراوسکیی نیکاله‌ای الکسی­ویچ (29. 9. 1904، دیهه ویلیة حاضره ریان آستراوسکیی ولایت روینسک-22. 12. 1936، ماسک­وه) ، نویسندة ساویتی روس. از عایلة کارگر. عزای پرتی‌ام کمونیست از سال 1924. سال 1919 به صف کُمسومول دا­خیل شده، با خواهش خود به فرانت رفت. در قسمهای بریگدة سوارة گ. ا. کاتاو­سکیی و …

استراوسکیی الکساندر نیکال­یویچ (12. 4. 1823، مسکو-14. 6. 1886، شیلیکاوا، حاضره pیان آستراوسکین ولایت کاسترامه) ، دراماتورگ روس. از عایلة حقوق‌شناس صاحب‌منصب؛ مادرش از طبقة پایان روحانیان. در گیمنزییپ 1-ام مسکو (1835-40) و فکولتیت حقوق‌شناسی انیویرسیتیت مسکو (1840-43؛ ناتمام) تحصیل کرده است. اییام خذمت در اداره‌های محکمة مسکو (1843-51) تجربة …