«مغولچ» شعبة مخصوص مقامهای سلسلة «ششمقام». «مغولچه» در قسم دوّم «نثر» مقامها جایگیر شده، به خود نام این 6 آن مقام را میگیرد. macلن، «مغولچة بزرگ»، «مغولچة دوگاه»، «مغولچة نوا» و غیره. عبارة «مغولچه» اساساً به اسلوب ضربی تعلق دارد و همة شعبههای «مغولچه» با اصول زیرین اجرا کرده میشوند: …
مفصلموشریف میرزاقلندر اسفرگی
موشریف میرزاقلندر اسفرگی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، مورخ، شاعر دربار و عملدار خان هوقند-عمرخان (1810-22). او با نام میرزای مشرف نیز مشهور بود. مشرف با سپارش عمرخان «ظفرنامه» فضلی نمنگانی را، که به تاریخ حکمرانی عمرخان بخشیده شده است، به نثر میگرداند. نام دیگر این اثر «تاریخ امیر …
مفصلموعین مصوّر
موعین مصوّر (سال تولد و وفات نامعلوم) ، مصوّر و خطّاط عصرهای 16-17 فارس-تاجیک، یکی از نمایندگان مکتب مینیتور اصفهان. صنعتهای نفیسرا ا و ول از صاحبهنران زادگاهش اصفهان و بعد از مصوّری مشهور زمانش pیزا عبّاسی آموخته است. معین مصوّر چند مدّت در کتابخانة سلطنتی صفویان همچون کاتب با …
مفصلموشفیقی
موشفیقی (تخلّص؛ نامش عبدالرحمان؛ 1525، بخارا-1588، همان جا) ، شاعر تاجیک. پدر او از مرو بوده است، بنا بر آن با نسبة «مروی» نیز یاد میشود. مشفقی در خردسالی از پدر یتیم مانده، در خذمت یک هنرمند بخارایی دورة مکتبخوانیش را به آخر رساند. سپس، مدرسرا تمام کرد. مشفقی در …
مفصلموشکیلات
موشکیلات (عربی جمع-دشوار، سخت) ، شعبة سازی مقامهای ترکیب «ششمقام». عادتاً، در مشکلات به جز از قسمهای «تصنیف»، «ترجیع»، «گردون»، «مخمّس»، «ثقیل» هر مقام واسطههای سازی به خود خاص دارد. در ترکیب «ششمقام» 46 آهنگ سازی هست. بسیار آهنگها با نام مشکلات مشهورند. آهنگهای خلقی کلانحجم بیشتر در اساس اصولهای …
مفصلموختاری غزنوی
موختاری غزنوی حکیم بهاءالدّین ابن عمر (1081/82، غزنه-1118/19، همان جا) ، شاعر و دانشمند فارس-تاجیک. اوّلها «عثمان» تخلّص میکرد. مختاری غزنوی از علمهای نجوم، هندسه، ریاضیات، طبّ، حکمت، حدیث، فقه، ادبیات عرب و غیره بهرهور بوده است. هرچند که بیواسطه شاگرد مسعود سعد سلمان نبود، او را استاد خود دانسته، …
مفصلموختار زوزنی
موختار زوزنی ابوجعفر محمّد ابن احمد (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارس-تاجیک. مشهور با نامهای «ادیب زوزنی» و «ادیب مختار*. در عصر 11 زندگی کرده است. صاحب لقب «کمالولمولک» گردیده بود. مختار 3وزنی در بین اهل ادب دورش شهرت زیادی داشت. مؤلفان تذکرهها، از جمله، محمّد عوفی در …
مفصلموشکدانه
«مشکدان» 1) نام کنیز شیرین، که در صنعت ساز و آواز ماهر بوده است. 2) آهنگ، سرود قدیمی منسوب به مصنّف آن-مشکدانه. 3) شعبة آوازی در «هشتمقام». 4) گوشة سازی در «دوازدهمقام»، که در داخل شعبههای «بستهنگار» و «چنبر» واقع بوده، بیشتر در قسمتهای سازی این شعبهها عمل میکند. نیزامی …
مفصلموختار اسقد
موختار اسقد (تولد 23. 12. 1920، فرغانه) ، نویسندة ساویتی ازبک. از عایلة کارگر. اعضای پرتیة کمونیستی اتّفاق ساویتی کپسّ از سال 1954. سال 1942 فکولتیت فیلولوژی انیویرسیتیت دولتی آسیای میانه را ختم نموده است. مدیر کفیدرة ادبیات ازبک انستیتوت دولتی پیدگاگی اندیجان (1942-45) ، کاتب مسئول گزیتة «یاش لنینچی» …
مفصلموشیری فریدون
موشیری فریدون (تولد 1925، تهران) ، شاعر ایرانی. معلومات ابتدایی و میانه را در مشهد گرفته، مدّتی در وزارت پاچته و تلگراف کار کرد. سپس شعبة جرنلیستی انیویرسیتیت تهران را ختم نموده، متصدّی کیسمت ادبی مجلّة «روشنفکر» گردید. اشعارش در مطبوعات دورگی از ابتدای سالهای 50 نشر میشود. مجموعههایش با …
مفصل