مدنیت و صنعت

«نیشابورک سرکار» گوشه‌ای است در ترکیب «دوازده‌مقام». همراه گوشة «نهاوندک» به شعبة «دوگاه» و مقام «هوسینی» داخل می‌شود. منسوب ضرب «مخمّس».

«نیشابورک» شعبه‌ای است در ترکیب «دوازده‌مقام». همراه شعبة «نیریز» به مقام «اصفهان» داخل شده، گوشه‌های «عراق» و «زیرکش خاوران» را دربر می‌گیرد. منسوب «ضرب ق­دیم».

نثاری (تخلّص، نامش بهاودّپن خواجه‌هسن یا حسن‌خواجه ‌; 1516، بخارا-1597، همان جا) ، شاعر و عالم تاجیک. از عایلة سیید پادشاد‌خواجة ‌دیب. نثاری در عایله س­واد برآورده، در محیط علمی و ادبی بخارا به کمال رسیده است. چند مدّت در بلخ، قزوین، مشهد، هرات و دیگر شهرهای آسی­یای میانه و …

نثاری تونی (سال تولد نامعلوم-وفات 1560، تون) ، شاعر فارس-تاجیک. از گوناباد خراسان. در همان جا خط و سواد برآورده، برای تحصیل به شهر تون رفت و تا آخر حیات آن جا ماند. در علم نجوم و هیت مهارت تام داشته است. بیشتر رباعی، قطعه، معمّا و مثنوی گفته، در …

نیرله سوریکنت تریپته (1896-15. 10. 1961، آلله‌‌آباد) ، نویسندة هند و. یکی از اساس‌گذاران جریان رمانتیکی چهیود. بعدتر در ایجادیات نیرله به جای الا-متهای رمانتیزم عنصرهای ریلیستی پیدا شدند. نظم نیرله ساده، فهمای و روان بوده، عادتهای اجتماعی و تنقیدی در نثرش قویست. اثرهای اساسی‌اش: مجموعه‌های اشعا-ر «بی‌نام» (1923) ، …

نیکالیونه (تخلّصش؛ فم. و آ ل یه ن س ک ا یه) گلینه اوگینیونه (18. 02. 1911، دیهه اسمنکه، حاضره ریان مریین ولایت کی­میراوا-18. 10. 1963، مسکو) ، ن­ویسندة ساویتی روس. از عایلة معلم. انستیتوت تیبّی شهر گارکیی را ختم کرده است (1935). از سال 1939 در جنرهای گوناگون قوّه‌آزمایی …

نزاری قهستانی سعد‌الدّین ابن شمس‌الدّین ابن محمّد (1247، برجند قهستان-1320، همان جا) ، شاعر فارس-تاجیک. پس از ختم مد­رسه به خدمت مأموری فرماندار قهستان درآمده، بارها به خراسان، ره‌ای، سیستان و قهستان سفر می‌کند، شهر و دهات و مردم از اسارت مغول به داد آمده را می‌بیند. این همه در …

نظام‌الدّین استرابادی (سال تولد و وفاتش نا­معلم) ؛ شاعر آخر عصر 15-اوّل عصر 16. در هرات روز گذرانیده، به هوسین بایقرا، علیشیر نوایی و امیر و حاکمان دیگر قصیده‌ها بخشیده است. نوایی در «مجالس-ان-نفایس» به قصیده‌های نظام‌الدّین استرابادی، مخصوصاً به یک قصیدة «بهاریه» او بهای بلند داده است. دیوان نظام‌الدّین …

نظام‌الدّین مولانا محمود ابن امیرهمد قاری یزدی (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، شاعر عصر 15 فارس-تاجیک. دایر به ترجمة حال و تحصیلاتش تذکره‌ها معلومات نداده‌اند. نظام‌الدّین در شیراز عمر به cap برده است. وه‌ای به مانن­دن ابویسهاق اطعمه در شعر سبک و اسلوب نو به میان آورده است. در …

نظامی نیشاپوری حسن (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، نثرنویس عصر 13 فارس-تاجیک. یکی از منشیان زبردست خراسان بوده است. در اوّل عمر به غزنین و از آن جا به هندوستان رفته در دربار حاکمان دهلی قطب‌الدّین و شمس‌الدّین التیمیش مقیم شد. مهمترین تألیفات نظامی نیشاپوری کتاب تاریخی «تاج_ ال-ماسیر» …