توقهای عبدالله (نام و فمیمیه-عبدالله محمّداریفاویچ توقهیف؛ 26. 4. 1886، ریان ارک رسّ تاتارستان-15. 4 1913، قزان) ، شاعر و پوبلیسیست تاتار. از سال 1895 در اورالسک میزیست. سال 1902 به شعرگوی شروع نمود. در گزیتهها شعر و مقالههای پوبلیسیستی چاپ میکرد. سال 1907 در قزان با نویسندگان دموکرات شناس …
مفصلتوختمیتاو توختمیت غفّاراویچ
توختمیتاو توختمیت غفّاراویچ (1918، ریان بالشیریچینسک ولایت آمسک) ، مورخ ساویتی، دکتر علمهای تاریخ (1970) ، پروفسور (1971). اعضای کپسّ از سال 1954. اشتراکچی جنگ بزرگ وطنی (1941-45). سال 1948 فکولتیت تاریخ انیچیرسیتیت دولتی آسیای میانه (تاشکینت) را ختم نمود. بعد در انستیتوت تئاتری و رسّامی، مکتب حرکت اتّفاقهای کسبه …
مفصلتوختهیف تورسون محموداویچ
توختهیف تورسون محموداویچ (تولد 20. 4. 1937، ریان کانیبادام ولایت لنینآباد) ، پتافیزیالاگ ساویتی، دکتر علمهای طبّ (1973). اعضای کپسّ از سال 1966. بعد ختم انستیتوت دولتی طبّی تاجیکستان (1961) آردینهتار کفیدرة پتافیزیالاگی انستیتوت نامبرده. از سال 1966 اسیستنت کفیدرة پتافیزیالاگی، مدیر لبارتاریة مرکزی تدقیقات علمی انستیتوت طبّی. سالهای 1976-82 …
مفصلتوفان نوه
توفان نوه موافق روایتهای مذهبی اشاره به آبخیزییست، که در زمان نه پیغمبر به عمل آمده بود. وقتی پیغمبری به نه رسید، گویا خداوند به او فرمود، که درخت ساج بنشاند. چون نهال کلان شد، از چوب آن کشتی ساخت، که درازیاش 300 گاز، برش 50 گاز، بلندیاش 30 گاز …
مفصلتوغله
توغله، ظرف سفالییست، که معمولاً برای کشیدن روغن جرغات استفاده میشود. توغله را مردم یغناب از قدیم به صفت گوپّی یا چرخدیگ استفاده میکرد. توغله در قسم گردنهاش دستة پهن و خرد و جمک کوتاهی دارد. قسم پایانی و دهان توغله تنگ، تنهاش نسبتاً وسیع است. به توغله تقریباً 10-12 …
مفصلتوشبیره
توشبیره، نگرید برک.
مفصلتوخم مرغ
تخم مرغ، بیزة مرغ، تخم پرّنده، اساساً تخم مرغ خانگیست، که در خوراک آدم استفاده میشود. از زرده، سفیده، پرده و پوست عبارت است. تخم غاز 110-180 گ، مرغ مرجان قریب 110 گ، مرغ 55-65 گ، مرغ سلطانی 45 گ، بیدانه 8-10 گ وزن دارد. در آنها قریب همة مادّههای …
مفصلتوخم
تخم، 1) دانة هر چیز را گویند. در رستنیها (تخم) وظیفة از نو به وجودایی، پهنشوی و به شرایط نامساعد تاب آوردن را اجرا ماکوند. تخم از پوست (سپیرمادیرمه) ، جنین، پیریسپیرمه یا اینداسپیرمه عبارت است. سفیده، روغن، آهر (کرخمل) ، قند و ویتامینها مادّههای ذخیروی تخمند. مقدار تخم در …
مفصلتوخچیوسکیی میخائیل نیکالیویچ
توخچیوسکیی میخائیل نیکالیویچ (16. 2. 1893-11. 6. 1937) ، لشکرکش ساویتی، مارشال اتّفاق ساویتی (1935). اعضای کپسّ از سال 1918. اشتراکچی جنگ یکم جهانی (1914-18). از سال 1918 در ارمیة سرخ. فرمانده ارمیههای 1-امن فرانت شرقی، 8-ام فرانت جنوبی، 5-ام فرانت شرقی، فرانت کوکز هنگام تارمار قشونهای دینیکین، فرانت غربی …
مفصلتوفاهک
توفاهک، ترویرتین، جنس کوهی مسامداریست، که در نتیجة از چشمههای گرم یا خنک تهشین شدن کربنت کلتسیی به وجود میآید. در اکثر توفاهک نقش رستنیها و بعضاً گوشماهیها باقی مانده است. توفاهک در گرمچشمه (ریان اشکاشیم وبک) فراوان است. توفاهک همچون مصالح بناکاری، سنگ آرایشی و برای آهکپز استفاده میشود.
مفصل