سلطانمحمّد بلخی (سال تولد نامعلوم-وفات 13. 5. 1573، بلخ) ، عالم، شاعر و سییاه فارس-تاجیک. پدرش شخص باسواد، شاعر و مفتی بلخبود. سلطانمحمّدیبلخی در جوانی مدرسرا ختم کرده، زبانهای عربی و ترکی و ضمناً علمهای تاریخ، جغرافی، استرانمیه و مینیرلوژی را عموخت. بعد وفات پدرش مفتی بلخ تعیین شد. سلطانمحمّدیبلخی …
مفصلسولتاناو مقیم
سلطاناو مقیم (1894، ش. کرکی ریسّپوبلیکة ساویت سوسیالیستی ترکمنستان-1975. دوشنبه) ، یکی از اشتراکچیان فعال مبارزة برپا و مستحکم نمودن حاکمیت ساویتی در تاجیکیستن. از عایلة دهقان. اعضای کپسّ از سال 1932. سالهای 1921-24در قسم رزویدکة کارپوس 13-ام ارمیة سرخ (در شهر ترمذ) کار میکرد. سالهای 1924-25 جانشین نمایندة شعبة …
مفصلسولتانمحمّد ایشی
سلطانمحمّد ایشی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، حافظ، مشّاق، موسیقیشناس و آهنگساز فارس-تاجیک (عصر 15). در هرات به دنیا آمده است. سلطانمحمّد ایشی برای عموزیش ترکیبات علمی و عملی موسیقی به استا شادی، حافظ بصیر شاگرد ایستاده، در سراییدگی و نوازندگی مهارت بلند پیدا کرد. وهای مخصوصاً در سرودن …
مفصلسولتانمحمّد
سلطانمحمّد (سال تولد نامعلوم-وفات 1572، سمرقند) ، مورخ، فقیه، سییاه و مترجم فارس-تاجیک. در محل کوهک سمرقند به دنیا آمده زیودگی کرده است. و در عایله سواد برآورده و در مدرسههای سمرقند تحصیل نموده، از اکثر علمهای زمانه بهرهور گشت. چند مدّت درسگویی کرد. سلطانمحمّد را با عنوان کوهکی و …
مفصلسولتانمهمود هرویی
سلطانمهمود هرویی (سال تولد و وفات نامعلوم) ، خطّاط فارس-تاجیک (عصرهای 15-16). بعضی تذکرهنویسان او را بخارایی نامیدهاند، فرزند خطّاط نامی ابراهیم استرابادیست. سلطانمهمود هرویی اصلاً از هرات است. شاید او نیز همراه استادش میرلی هرویی به بخارا رفته، آن جا مقیم شده، نسبت بخارایی را گرفته باشد. از روی …
مفصلسولتان تنبوری
سلطان تنبوری (1848، سمرقند-1926، بخارا) ، نوازنده، آهنگساز و مقامدان تاجیک. از عایلة صنعتکار. سلطان تنبوری برای تکمیل مهارت به بخارا رفته، با آتجلال، آتغیاس، میرزانزرالله و دیگر استادان موسیق انس گرفت و «ششمقام» را مکمّل آموخته، در اجرای قسمهای سازی آن شهرت یافت. سلطان تنبوری اثرهای جالب تصنیف کرده …
مفصلسولتانلی قاینی
سلطانلی قاینی (سال تولد نمعلم-وفات 1508) ، خطّاط فارس-تاجیک. شاگرد ازهر تبریزی. اوّل در تبریز زیسته، وظیفة کاتبی دربار سلطان یعقوب آقّویونل و را به عهده داشت. پس از مرگ یعقوب خذمت دربار رستم آقّویونل و را ادا کرده است. از تبریز مدّتی به حجاز میرود و از آن جا …
مفصلسولتانلی مشهدی
سلطانلی مشهدی نظامالدّین (تقریباً سال 1432، مشهد-1520، همان جا) ، بزرگترین خطّاط و موزهیب فارس-تاجیک، استاد خط نستعلیق. در دورة زندگیاش با لقبهای «قبلتولکوتّاب»، «زبدتولکوتّاب»، «سلطانولختّاتین»، «کاتبوسّولتان» مشهور گشته است. پدرش محمّد از تاجیکان علمدوست و هنرمند مشهد بود. سلطانلی مشهدی تا 20 سالگی در یکی از مدرسههای مشهد تحصیل …
مفصلسولتانلی طبیب خراسانی
سلطانلی طبیب خراسانی (سال تولد و وفاتنامعلم) ، عالم و طبیب تاجیک (عصر 16). در خراسان و سمرقند تحصیل کرده است. از اثرهای سلطانلی طبیبیxوراسانی «دستور-ال-علاج» (سال 1526-27) معلوم میشود، که او به آموختن مسئلههای بهداشت خوراک، نوشاکیها، مورد خواب، سر و لباس، مشغولیت و ورزش، کار جسمانی، اقلیم و …
مفصلبولبّاس عبّاسی
بولبّاس عبّاسی ابولبّاس (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شایر فارس-تاجیک (عصر 10). ابولبّاس عبّاسی از اهل ماوراءالنهر بوده، در همین دیار کسب کمال نموده است. از او همگی 66 بیت باقی ماندهاند. که از فرهنگها، «لغت فُرس» اسدی طوسی و دیگر سرچشمهها جمعآوری شدهاند. ابیات باقیماندة ابولبّاس عبّاسی پارهها …
مفصل