تعلیق (عربی-چسپاندن) ، نوعی از خط عربی، که از عصر 10 معلوم است. خط تعلیق در اساس خطهای طوقیع و رقاع پیدا شده است. چون که در بین این خطها معلق است و حرفهای منفصله (نچسپنده) ، مثل الف i ، دال را این خط با حرفهای متّصله (چسپنده) به هم پیوست و پیچیده نوشته میشود. ایجاد خط تعلیق را به خلقهای ایرانینجاد منسوب میدانند. در آن تأثیرن خطهای پهلویی و اوستایی مشاهده میشود. دورة رشد و انکشاف خط تعلیق به عصر 16 راست میآید. در همین دوره نوع دیگر این خط-شکستة تعلیق به وجود آمده است. بعضی مورخان پیشین خواجه بولال و گروه دیگر حسن فارسی را ایجادکار خط تعلیق دانستهاند.
بعدتر آن را خوشنویسان دیگر خواجه تاجالدّین سلمان اصفهانی و خواجه بولهی استرابادی تکمیل دادهاند. بنا به معلومات خطشناس نامی عصر 16 قاضی احمد دو نوع خط تعلیق وجود دارد. یکی خفی، که نهایت پیچیده بوده، با آن نامه و فرمانهای سلطان ابوسعید گرگانی نوشته شده است. با این اسلوب خوشنویسان خراسانی میرمنسور، خواجه جبرئیل طغرایی و دیگران مینوشتهاند. به نوع دیگر خط تعلیق، که با روشنی و خوانایی و کمال زیبایی فرق میکرد، فرمانهای حسنبیک، یعقوبّیک و دیگر سلطانهای آقّویونل و نوشته میشدهاند. شیخ محمّد تمیمی، مولانا ادریس و دیگران به این اسلوب مینوشتند. خط تعلیق در پیدایش خطهان نستعلیق، خصوصاً شکسته رل مهم بازیده است. احمد ابن علی شیرازی، عبدالرحمان موهاههیب، خواجه بدولهی منشی، درویش بلخی، خواجة هیراتی، محمّد کاظم اصفهانی از جملة استادان برجستة این ختند. در عصر 15 خط نستعلیق به وجود آمده، خط تعلیق را تدریجاً از استفاده برآورد.
د. عاقلاو.