تمسیل

تمثیل (عربی-مثال آوردن) ، 1) یکی از صنعتهای بدیعی معنویست در ادبیات تاجیک. 2) پارچه‌های شعری، منظومهایی، که در داخل داستانها، اثرهای نثری آمده، یگان واقعة پندآموز، مثل، افسانه‌های حکمتامیه خلقی، حکایه و لطیفه‌ها را در بر می‌گیرند. تمثیل همچون حکایت خرد رمزی در ادبیات کلاسیکی فارس تاجیک معمول بود؛ در ادبیات ساویتی نیز نمونه‌های آن را دیدن ممکن است. در مثنویهای سنایی، نظامی، عطّار، جلال‌الدّین رومی، جامی و دیگران.

تمسیلهای فراوانی آورده شده‌اند. در ادبیات ساویتی تاجیک ا. لاهوتی («پهلوان آشتی»، «داستان مردستان» و غیره) ، م. تورسون‌زاده (آغاز «قصّة هنّدوستان») ، م. میرشکر (حکایت مرد باگبان در شعر «گلدستة صنعت») ، غفّار میرزا و دیگر از تمثیل استفاده کرده‌اند.