شورای دیپوتتهای مسلمان

ساویت دیپوتتهای مسلمان، تشکیلات ملّی روالوتسیانی-دموکراتی، که مه‌ای-ژوئن 1917 در زیر تأثیر ساویتهای دیپوتتهای کارگران و سولداتها در شهرهای آسیای میانه تشکیل یافتند. آنها کمبغلان شهر، کارگران محلی، هنرمندان و دهقانان را در بر می‌گرفتند. ساویت دیپوتتهای مسلمان در تاشکینت، سمرقند، قوقند، خجند. اوراتپّه و دیگر شهرها با نام «ساویت محنتکشان مسلمان»، «اتّفاق محنتکشان مسلمان»، «ساویت مردی‌کاران عقبگاه»، «ساویت دیپوتتهای مردی‌کاران» و غیره. تأسیس گردیدند.

ساویت دیپوتتهای مسلمان از روزهای اوّل تشکیل یافتن خود در دگرگونسازیهای روالوتسیانی، مبارزة ضد دشمنان، هنّاتان، حمایه منفعتهای کمبغلان کارهای زیاتسی را انجام دادند. آنها با راهبری بلشویکان محنتکشان شهر و دهات را برای برپا کردن حاکمیت ساویتها سفربر می‌نمودند. صنف کارگر در رفت مبارزة ضد استثمارگران باوری حاصل کرد، که تنها در صورت متشکّلی اینترناسیونالی همة محنتکشان غلبه به دست آوردن ممکن است. بنا بر این موافق «نظامنامة ساویتهای دیپوتتهای محلی کارگران، سولداتها و دهقانان» سیوس ترکستان (10 دسامبر 1917) همة ساویتهای خجند 27 فیور. 1917 موتّه-هید شدند. در عوراتیشته باشد. ساویتهای دیپوتتهای کارگران، سولداتها و مسلمانان 10 ژوئن 1918 متّحد گردیده، حاکمیت را به دست خود گرفتند. ساویت دیپوتتهای مسلمان در تربیة سیاسی محنتکشان، ترغیب ایده‌های پرتیّه کمونیستی موقع کلان داشتند.

دبیات: استاریه کمونیستیچیسکیخ آرگنیزتسیی سریدنیی ازی، تشکینت، 1967.

خالقاو، ش. جلیلاو.