روخشانه

رخشانه، ر و خ ش آ ن ا ک (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، دختر سرلشکر سغد آکسیرت. موافق معلوماتهای عتیقی بهار سال 327 تا میلاد اسکندر مقدونی قلعة کوهی سغد را ضبط نموده، اهل عایلة آکسیرت را اسیر می‌کند و به رخشانه، که نهایت زیبا بوده است، عاشق شده، او را به زنی می‌گیرد. بعد وفات اسکندر مقدونی زد و خوردهای درباری cap زده رخشانه و چندی از زنان او کُشته می‌شوند. فردوسی در «شاهنامه»، نظامی گنجوی در «اسکندرنامه»، عبدالرحمان جامی در «خردنامة اسکندری»، اینچنین فرّخی سیستانی، سعدی شیرازی، علیشیر نوایی، هلالی و دیگران در اشعار خود رخشانه را همچون آبرز بدیعی استفاده برده‌اند. از شاعران ساویتی تاجیک س. حلیم‌شا آبرز رخشانه را در داستان «کشتی انقلاب» (1972) تصویر نموده است.
د .: غفوراف پ. گ. ، تاجیکان، تاریخ قدیمترین، قدیم و عصر میانه، چ. i، د. ، 1083؛ ارّین، پاخاد الکساندره، م. ، 8 1962.
ر. افضلاو.