ردیاشونوانی

ردیاشونوانی، گفتارهایی، که با رادیو انتشار می‌شوند؛ یکی از واسطه‌های اساسی اخبارت فوری، اگیتتسیه و پراپگندة عامّوی و معرفتناککنی اهالی. جنرهای اساسی رادیوشونوانی اینهایند: اخبار جمعیّتی-سیاسی (ریپارتج، شرح واقع-آت، مصاحبه)؛ بدیعی-پوبلیتمیستی (رادیواچیرک، رادیوفیلم، رادیوکام­پازیتسیه)؛ بدیعی (رادیوینستسینیراوکه، رادیوپیسه و غیره). در گفتارهای رادیو تمام جنرهای اثرهای ادبی و موسیقی نیز استفاده بر­ده می‌شوند. اخبار مخصوص، رادیوگزیته، رادیوجورنل برین گفتارها بیشتر معمولند. اختراع رادیو و استفادة آن، همچون واسطة علاقه، به روسیه (ا. س. پاپاو) منسوب است. آخر عصر 19 اوّل عصر 20 برای اخبار مأموری اوّلین رادیوستنسیه‌های روس ساخته شدند. در مملکت ما به رادیو از سالهای اوّل حاکمیت ساویتی دقّت مخصوص می‌دهند. از نوامبر 1917 cap کرده، به واسطة رادیوتیلی­گرف دیکریتهای حکومت ساویتی، اخبار واقعه‌های مهم حیات مملکت، وضعیت بینلخلقی، برآمدهای و. ا. لنین شنوانیده شدند. بنیاد بزة مادّی و تکنیکی رادیوشونوانی یکی از وظیفه‌های مهم دولتی به شمار می‌رفت. سال 1918 سکخ با مقصد اگکیشاف منبعدة کارهای رادیوتیلیگرف کمیسیونی تشکیل کرد. نخستیگ گفتارهای رادیو سال 1919 از رادیولبارتاریة نیجیگاراد شنوانده شدند، از سال 1920-از ستنسیة تجربوی رادیوشونوانی (مسکو قزان و غیره). پرتیة کمونیستی و حکومت ساویتی به رادیوفی­کتسیه همچون واسطة علاقه و اخبار دقّت کلان می‌دادند. و. ا. لنین رادیو را «بغایت مهم» می‌دانست. او علاقة بی‌سیم رادیو را واسطة خیلی مهم، واسطة بی‌همتای اگیتتسیه و پراپگندة سیاسی، معرفتناک گردانیدن عامّه و جاری نمودن مدنیّت پیشقدم می‌شمارید. وه‌ای رادیو را گزیتة «بیکاغز» و «بیمسافه» نامیده بود.

سال 1922 شنوانیدن گفتارهای اوّلین رادیو آغاز یافتند، رادیوخیمییی

مونتزم 23 نوامبر 1924، از وقت در ایفیر صدا دادن شمارة یکم رادیوگزیته cap شد. سالهای 20 جنرهای رادیوخیمیه (رادیوریپارتج، مصاحبه، شرح واقعات) و شکلهای گفتار (رادیوگزیته، رادیوجورنل) به وجود آمدند. سال 1925 از میدان سرخ مسکو بخشتده به طنطنة جشو اکتبر اوّلین ر­دیاریپارتج برده شد. سال 1927 سکخ عاید به بهتر گارداندن برنامه‌های بدیعی قرار برآورد. در تییار کردن گفتارهای ادبی و. و. میکاوسکیی، ا. ن. عفناگیناو، د. بیدنیی، ه. گ. بگریتمکیی، ف. و. گلدکاو، و. و. ایوانف، ل. م. لیاناو و دیگران اشتراک داشتند. از سالهای 30 رادیوخیمیه در ا.ج.ش.س. خیلی رواج یافت. از سال 1928 تا 1933 اقتدار ستنسیه‌های pدیاخیمیة ساویتی 8 مراتبه افزود. سال 1931 در نزد کمیسریت پاچتای و تلگراف کامیتیت عمومی‌اتّفاقی رادیوخیمیه تأسیس یافت، سال 1932 در ریسپوبلیکه‌ها و ولایتها 12 کامیتیت رادیو محلی تشکیل کرده شد. تدریجاً شکل و جنرهای نو گفتارها پیدا شدند. سال 1933 سکخ «نظامنامة کامیتیت عمومی‌اتّفاقی عاید به رادیوفیکتسیه و رادیوشونوانی نزد سکخ ا.ج.ش.س.» را تصدیق کرد؛ در هیت کامیتیت اپرولینیة رادیوفیکتسیه، اپرولینیة گفتارهای مرکزی و گفتارهای محلی تشکیل گردیدند. یکمین رادیوفیستیول عمومی‌اتّفاقی (1936) به مبادلة برنامه‌های رادیو بینیریسپوبلیکوی اساس گذاشت. در سالهای جنگ بزرگ وطنی (1941-1945) دو هزار رادیوخبار بیورای انفارمتسیانی سا­ویتی، 2، 3 هزار «خبرهای آخرین»-ا مخصوص، بیشتر از 8 هزار «مکتوب از فرانت» و «مکتوب به فرانت» شنوانیده شدند. در برنامه‌ها خلاصة گزیته‌ها، اخبار تسّ، خبرها از فرانت (تقریباً 7 هزار خبرها از ارمیة عملکننده) موقع مهم را اشغال نمودند. به واسطة رادیو عمومی‌اتّفاق راهبران حکومت ساویتی زود-زود برآمد می‌کردند. سال 1944 سکخ ا.ج.ش.س. در بارة چاره‌بینیهای مستحکم نمودن بزة مادّی و تکنیکی رادیوشونوانی مرکزی و سال 1945 در بارة عید کردن 7 مه‌ای چون روز رادیو قرار برآورد. سال 1948 رادیو عمومی‌اتّفاق به واسطة سه برنامه گفتارها شنوانید (حجم عمومی گفتارها در یک شباروز 45 ساعت). از سال 1960 رادیو عمومی‌اتّفاق بی‌تنفس کار می‌کردگی شد. سال 1961 حجم گفتارهای رادیو در یک شباروز به 78 ساعت رسید. سرّیدکسیه‌های کامیتیت دولتی ا.ج.ش.س. عاید به تلویزیون و رادیوشونوانی به حاضر نمودن برآمدهای تشویقاتی و ترغیباتی، اخبار (برنامة «م­یک») ، گفتارها برای بچگان، جوانان (رادیوستنسیة «یوناست») ، گفتارهای ادبی-درموی، موسیقی و غیره شروع کرد. رادیوخیمیه تمام تیرّیتاریة cسcp-po فرا گرفته است و حالا به 60 زبان خلقهای ا.ج.ش.س. و 70 زبان خلقهای دیگر مملکتها گفتارها شنوانیده می‌شوند. سال 1979 رادیو عمومی‌اتّفاق 8 بر­نامة اساسی (گفتارهای در یک شباروز به حساب میانه قریب 160 ساعت) داشت. برنامة 1-م (اسا­سی) خبار عمومی‌اتّفاقی، جمعیّتی-سیاسی و بدیعی. به آن «خبرهای آخرین»، خلاصة هرروزة گزیته‌های مرکزی، گفتارهای «رادیوگزیتة کارگری»، «زمین و آدمان»، «انسان و قانون»، «به اتّفاق ساویتی خذمت می‌کنم»، «تندرستی» برنامة رادیوستنسیة «یوناست» («جوانی») ، «تئاتر در نزد میکروفان»، «شب موسیقی» و غیره داخل می‌شوند. برنامة 2-یوم («میک») شباروزی؛ وه‌ای شنوندگان را از واقعزای حیات دا­خیلی و بینلخلقی واقف گردانده، اثرهای بهترین موسیقی ساویتی و خارجی را ترغیب می‌کند. برنامة 3-یوم-معلومات ادبی-موسیقی؛ به آن کامپازیتسیة حجّتی و رادیوسپیکتکلها، پارتریت ایجادی نویسندگان، دراماتورگها داخل می‌شوند. ب ا ر ن آ م ا ا 4-و م-موسیقی؛ شنوندگان را با اثرهای صنعت موسیقی جهانی، با ایجادیات هنرپیشگان برجسته (در موج کوتاه) شناس می‌کند. از فوریه 1974 در موج 4، 16 م گفتارهای ستیریافانی در یک شباروز به حساب میانه 9 ساعت ترنسلیتسیه کرده می‌شوند. برنامة 5-و م-اخبار جمعیّتی-سیاسی و بدیعی؛ برای آن گرجدن­های ساویتی، که در خارجه می‌باشند (بحرنوردان، ماهیگیران، اشتراک‌کنندگان ایکسپیدیتسیه‌های قطب و غیره) ، شنوانیده می‌شود.

راهبری کار تلویزیون و رادیوشونوانی ساویتی را کامیتیت دولتی سّار عاید به تلویزیون و رادیوشونوانی (گاستیلیردیای ا.ج.ش.س.) ، کامیتیتهای ریسپوبلیکوی، کشوری و ولایتی در عهده دارند.

د .: والکاو و. ، پرواه سخن. 1967 کزکاو گ. ، لنینسکی الی رادیو، م. ، 1968؛  گور ا و ا چ پ. س ک ار ا آ و ن. ا. ، لنین آ رادیو،

1073؛ لیتوپاو یو. ، وریمیه، لیود، میک­رافان، م. ، 1974.        م. سلطاناو.