پروس (prus) بالیسلو (تخلّصش؛ نام و فمیلیش الکساندر گلاوتسک ا ی؛ 20. 8. 1847، خروبیشو، نزدیکی لیوبلین-19. 5. 1912، ورشوه) ، نویسندة پالیک. سالهای 1866-1868 در فکولتیت فیزیکه و متیمتیکة مکتب عالی ورشوه تحصیل نموده است. اثرهایش از سال 1872 چاپ شودهاند. در گزیتههای ورشوه همکاری نموده است (1874-1903)؛ سالهای 1882-1883 محرر جرنل «ناوینы» («nowiny») بود. حکایههای اوّلینش خصوصیت هجویی داشتند، ولی از میانههای سالهای 70 بیشتر به مسئلههای مهمّ اجتماعی دخل کرده است («قصر و کلبه» و غیره). سالهای 80 یکچند ناویلّه ایجاد نمود («میخلکا»، «انیلکه»، هر دو-1880؛ «انتیک»، 1881). برای بچگان نیز اثرها نوشته است («قسمت یتیمان»، 1876). مؤلف پاوستهای «موج برگشته» (1880) ، «پیشاهنگ» (1885). پروس آفرندة نوع نو رمان اجتماعی پسیخالاگی میباشد («لختک»، 1887-1889). در رمان «زنهای آزادگشته» (1891-93) منظرههای زندگی مردم ورشوه و ناحیههای اطراف آن تصویر یافتهاند. رمان «فرعون» (1895-1896) در موضوع تاریخی ایجاد شده است. در رمان «بچهها» (1908) پروس به موضوع روالوتسیه 1905-1907 مراجعت نمود، ولی اهمیت و ماهیّت آن را درست درک نکرده است. رمان ناتمام پروس-«دگرگونیها» (1911) ، که در آن آبرز استودینت سوسیالیست روس آفریده شده است، از توجّه او به عقیدههای پیشقدم زمانش شهادت میدهد. اثرهای پروس به بسیار زبانهای اروپایی ترجمه شدهاند.
iاس .: ساچینینیه، ت. 1-7، م. ، 1961-63.
د .: تس ы ب ا ن ک آ ا. 3. . بالیسلو پروس، در کیت .: استاریه پالسکایی لیتیرتورы، ت. 1، م. ، 1968.