پرنسیبهای وریتسیانی مکانیکه، دو پرنسیب مکانیکه را گویند، ن قانونیّتهای عمومی حادثههای مکانیکی را توسیف میدیدند؛ با یاری این قانونیّتها معادلههای حرکت (ب خود حالت موازنتی) سیستمههای میخنیکی را حاصل میکنند. پرنسیبیهای وریتسیانی مکانیکه با معادلهایی، که کااردینته، سرعت و تیزشوی وریتسیانی نقطه را دربر میگیرند، افاده مییابند: دیفرانسیلی و اینتگرالی میشوند. پرنسیبهای وریتسیانیی دیفرانسیلی مکانیکه خصوصیتهای حرکتهای حقیقی سیستمه را در لحظههای اختیاری وقت توصیف میدهند، پرنسیبهای وریتسیانی اینتگرالی مکانیکه خوسوسیّتهای حرکتهای حقیقی سیستیمه را در فاصلههای محدود وقت توصیف میدیدند. پرنسیبیهای وریتسیانی مکانیکه اینچنین برای حاصل کردن معادلههای ساده حرکت سیستمه را افادهکننده و برای تدقیق خاصیتهای عمومی این حرکتها استفاده میشوند. پرنسیبیهای وریتسیانی مکانیکه را بعد از چندی عمومیگردانی در مکانیکة محیط یکلخت، ترمودینامیکه، الکترودینمیکه، نظریة نسبیت، میخنیکم کونتی و ساحههای دیگر علم تطبیق مینمایند.
د .: بوخگالتس ن. ن. ، آسناونایی کورس تیاریتیچیسکایی مکانیک، م. ، 1972.