نرکوز (از یون. narkosis-بیحس شدن، کرختشوی) ، خواب با راه صنعی برانگیختهای است، که کس پرّه یا قسماً بیهوش گشته، درد را حس نمیکند. نرکوز را هنگام جرّاحی برای رفع درد (انیستیزیه) استفاده میبرند. نرکوز انگلیتسیانی، غیریینگلیتسیانی و آمیخته میشود. خنگامی نرکوز انگلیتسیانی ایفیر، کلرافارم، کلراتیل، آکسید نیتراگان (i) ، تسیکلاپراپن، فتاراتن و دیگر مادّههای نرکوزی را به واسطة نقاب (مسکه) نفس میکشانند (انگلیتسیه میکنند) یا آمیختة مادّههای نرکوزی (بوغ مادّههای نرکوزی) و گزدا را به واسطة اپّرت نرکوزی به شش میفرستانند. در وقت نرکوز غیریینگلیتسیانی مایع نرکوزی (مثلاً، بربیتورتها، دراپیریدال، فینتنیل و غیره) را به وینه، رودة راست، بین موشکخا یا به زیر پوست میفرستند یا مینوشانند.
نرکاز آمیخته (کامبینتسیانی) در نتیجة استفادة مادّدای گوناگون نرکوزی و اصولهای پی هم فرستادن آنها به عمل برآورده میشود. در الکترونیستیزیه اپّرت نرکوزی استحصال اتّحاد شوعروی نایپ-1-را استفاده میبرند. با این اصول به مینة cap با جریان ایلیکتیکی تأثیر رسانده، بیمار را بیخوش میکنند. افضلیّت چونی اصول رفع درد در آن است، که بیمار زود از هوش رفته، تیز به خود میآید و عضوهای درونی آسیب نمیبینند.
د .: دربینین ت. م. ، بال ا. آبیزبالیونی (ناوыی سپاساب نرکوزه) ، م. ، 1067؛ روکاوادستوا پا انیستیزیالاگی، م. ، 1073؛ تریشینسکیی ا. ا. ا در. نرکوز و امبولتارنыخ اسلاوییخ، کییف، 1078.