موزی تاریخ و
کیشورشناسی کولاب، سال 1968 در شهر کولاب چون فیلیل موزی متّحدة ریسپوبلیکوی تاریخ و کشورش-ناسی و صنعت تصویری تشکیل یافته، سال 1974 موزی مستقل ولایتی گردید. موزیی دارای 6 تالار بوده، در آنخا قریب 1300 (1978) ایکسپانت موجود است. تالار طبیعت با عالم نباتات و هیوانات، ثروتهای زیرزمینی، اقلیم ولایت کولاب شناس میکند. ایکسپانتهای تالار تاریخ حیات دورة پیشزریوالیوتسیانی، تاریخ برقرارشوی حاکمیت ساویتی در ولایت، جنگ گرجدنی» در تاجیکستان، جنگ بزرگ وطنی (1941-45) و دورة بعد جنگ را انعکاس مینمایند. ایکسپانتهای تالار صنعت تصویری از حیات و فعالیّت آدمان نمایان ولایت، مبارزان ضد باسمهچیها، قهرمانان عرصة محنت، منظرههای دلفریب این دیار حکایت میکنند. تالارهای صناعت و خواجگی قشلاق عاید به ترقّیات صناعت، تشکّل صنف کارگر، انکشاف خواجگی قشلاق، پختنکاری، چارواداری و باغ و تاکداری ولایت معلومات میدهند.
د. سلیماو.