موسیقی حربی
، اثرهای موسیقییست، که هنگام طنطنة مراسم-های حربی و جمعیّتی (پرد و غیره) و آموزاندن عملیات نظامی قشون اجرا میشوند. تمام اثرهای موسیقی، که در موضوع جنگ آفریده شدهاند، به موسیقی حربی داخل میشوود. م. اسیقی حربی از زمانهای قدیم در مصر، آشور، بابل، فیلستین، خیتای و هندوستان و مملکتهای فارسیزبان وجود داشت. وظیفة اساسی موسیقی حربی بلند برداشتن روح جنگاوران است. «موسیقی روح لشکر را دو برابر، حتّی سه برابر میافزاید*-گفته است سواراو. نمود اساسی موسیقی حربی مرش می-باشد. موسیقی حربی در ایجادیات بستهکاران معروف اوراپه-گ. ف. گیندیل، ف. ج. گاسّیک، ل. بیتخاوین، ر. وگنیر، ا. ا. الیبیف، ا. گ. روبینشتیین و ن. ا. ریمسکیی-کارسکاو جایی دارد. ایجادیات بستهکاران ر. م. گلیار، ا. ا. خچتورین، ن. یه. میسکاوسکیی و دیگر به موسیقی حربی مربوط میباشد. موسیقی حربی از دورههای قدیم به مردم ما خذمت میکند و در مبارزههای ضد اجنبیان استیلاگر جنگاوران را به شیردلی و مردانگی دعوت مینماید. در تصویرات منظرههای جنگی «شاهنامه» بسیار اسبابهای موسیقی (قرنهای، گاودم، رویین، رویینخم، بوق و دیگر) وامیخورند، که با آنها موسیقی حربی نواخته میشد:
بیگفت این و فرمود تا کرّنایی، دمیدند با سینج و خندیدرایی. خروش آمد از نالة گاودم، دم نای سرگین و رویینخم.
پیش از انقلاب دستة نوازندگان در نزد قصرها، که «نغارهخانه» نام داشت، جایی گرفته مینواختند. این دسته در سفر و محاربهها نیز اشتراک میکرد. موسیقی حربی را «سربازی» نیز مینامیدند (نگرید نظم سربازی). از نیمة دوّم عصر 19 و اوّل عصر 20 موسیقی حربی در میدان جنگ دیگر نواخته نمیشد، ولی وظیفهاش همچون عنصر تربیوی مدنی و معرفتی افزود. حالا موسیقی حربی از طرف ارکسترهای نفسی و یکّنوازان (طبلزن و کرنینواز) اجرا میشود.
x. عبداللهاف