بردزات
(نارویگی brad – ناگهان و sott – کسلی) ، کسلی شدید سرایتی هیوانات. اساساً در گوسفندان پدید میآید. بردزات را بار اوّل سال 1888 عالم نارویگی نیلسین توصیف کرده است. آن را در استرالیا «کسلی سیاه» و «هپاتیت نیکرازی» مینامند. در سابق اتّحاد شوروی بار نخست سال 1929 عالمان ک. پ. اندرییف در بخارا، ا. گ. نیکاناو، ت. ا. بنکاوسکیی، گ. ا. آبالدویف و ل. س. ناویکاوه در قفقاز شمالی، م. م. فرزلییف در آذربایجان، ا. ا. والکاوه در قرغیزستان آشکار کرده بودند. سبب اساسی بردزات التهاب هزارخانه و رودة دوازدهنگوشته و در اعضای گوارش غن شدن باد است. انگیزندة کسلی clostridium septicum بوده، هاگ (سپاره) دارد. بردزات، همچنین، بر اثر میکربهای سl. oedematiens و سl. gigas پدید میآید. بردزات تیرهماه، زمستان و تابستان خروج میکند. به پیدایش کسلی خنک خوردن چاروا و استعمال خوراکیهای یخبسته مساعدت مینمایند. آن بعضاً در نتیجة از حوضهای افلاس آب خوردن چاروا نیز سر میزند. چاروای کسل میافتد، اعضای بدنش شخ و پلک چشمانش سرخ میشود، دندان میخاید (بعد 10-15 دقیقه میمورد). معالجة بردزات الخال معلوم نیست.
بردزات را با اصول سنجش باکتریآلاگی و پتالاگانتامی و ایپیزااتالاگی تشخیص میکنند. برای تحقیق جسد گوسفند به لبارتاریه فرستاده میشود. بسیار علامتهای بردزات به سوختنی، سیپتیسیمیة خونریز (پستیریلّیاز) ، اینتیراتاکسیمیه و زهرآلودی از خوراک مانند میباشند، بنا بر این، هنگام تشخیص این را به نظر گرفتن ضرور است. در موضعهای از نگاه سنیتری خوفناک تقریباً 30-45 روز قبل از به چراگاه راندن به ارگانیزم گوسفندان وایه میگذرانند. استعمال گوشت هیوان کسل، تراشیدن پشم، به خواجگی آوردن و بردن، از حدود دیگر خواجگیها گذراندن گوسفندان کسل ممنوع است. چراگاه و آبخورة رمهای را، که بردزات آشکار شده است، عوض میکنند.
دبیات: کوزنیتساو ا. ف. سپرواچنیک ویتیرینرناگا ورچه. مسکو، 2002؛ بیسّرباو ب. ف. ، وارانین ا. س. انفیکتسیانّыی بالیزن جیواتنыخ. مسکو، 2007.
گ. شخمتاو.