بوبد‌الله ناتلی، ریاضی‌دان، طبیعتشناس، فیلسوف فارس-تاجیک (عصرهای 10-11) ، استاد ابوعلی ابن سینا. ابوعبدالله ناتلی در بغداد تحصیل کرده، در فلسفه و ادب مشهور می‌گردد، پس به بخارا می‌آید. با یاری ابوعبدالله نامیلی ابن سینای جوان اثر پارفیریی «مقدّمة منطق»، «اصول» اکلیدوس، مقدّمة اس­ر بتلیموس «المجستی» را می‌آموزد. اثرهای زیرین …

بوبدولّاه نوایهی مروزی (سال توّلّود و وفات نامع-لم) ، شاعر و دانشمند فارس-تاجیک (عصر 10). بنا به ملومات مو­همّد اوفی بخارایی فعالیّت شاعری‌اش به زمان سلطنت سا­مانیان (عصر 10) راست می‌آید. از میراث ادبی وه‌ای تا زمان ما همگی یک بیت دسترس گردیده است، که در خق مقام بلند کسایی …

بوبدولّاه معسومی (سال تولد نامعلوم-وفات 1059، اصفهان) ، فیلسوف و فقیه فارس-تاجیک. شاگرد ابن سینا. علمهای زه-مانه‌اش را در زادگاهش از خود کر­ده، پس از شناسایی با ابن سینا دانش و مهارتش را نزد او تکمیل داد. ابن سینا در بارة ابوعبدالله معصومی گفته است، که او در نزد من …

ساختمان کامّونلی، یک ساحة ساختمان را گویند، که برای خواجگیهای کامّونلی انشائات و کارخانه‌ها می‌سازد. انشائات و کارخانهایی، که ساختمان کامونلی می‌سازد، اینهایند: سیستم تأمین آب، کانالیزتسیه، شبکه و انشائات آبتازکننده؛ دیپا و کارخانه‌های تعمیر، شبکه‌های آب، گاز و گرمیتعمینکننده، مهمانخانه‌ها؛ انشائات گیدراتیخنیکی شهر؛ مؤسسه و انشائات آبادانی محلهای اهالی‌نشین، …

ساختمان زلزلبردار، ساختمان ضدسییسمیک، ساختن بنا و انشائات را ضمن به حساب گرفتن تأثیر امکان‌پذیر قوّه‌های سییسمایی (انیرتسیانی) گویند؛ در ناحیه‌های به زلزله دچارگردیده و یا در تهدید زلزلبوده به عمل برآورده می‌شود. طلبات علاوگی، که آنها را ابژکت در ناحیة سه‌ایسمایی ساختشونده باید قانع گرداند، به انتینسیویّت زلزلة امکان‌پذیر …

ساختمان، بناکاری، یک ساحة استحصالات مادّی را گویند، که برای ساحه‌های گوناگون بنا (کارخانه‌های استحصال، خانه‌های استقامتی، بناهای جمعیّتی) ، انشائات و غیره می‌سازد. دولت ساویتی از روزهای اوّل موجودیّت خود به ساختمان دقّت مخصوص داد. ماه مة 1918 برای ترتیب دادن پلن و به‌املبراری ساختمان دولتی در هیت ساویت …

ساخت جماعهوی ابتدایی، اوّلین فارمتسیة جمعیّتی و اقتصادی در تاریخ انسانیت. اساس‌گذاران تعلیمات در بارة ساخت جماعهوی ابتدایی همچون فارمتسیة خاص جمعیّتی و اقتصادی ک. مرکس و ف. اینگیلس می‌باشند. و. ا. لنین آن را منبعد انکشاف داد. بنا به عقیدة معمول علم معاصر ساخت جماعهوی ابتدایی زمانی را از …

ساخت غلامداری، اوّلین فارمتسیة صنفی جمعیّتی و اقتصادی در تاریخ انسانیّت را گویند، که به استثمار آدم از طرف آدم اساس یافته است. غلامداران و غلامان صنفهای اساسی ساخت غلامداری بودند. مبارزة دائمی بین رلامداران و غلامان قوّة انکشاف‌دهندة تاریخ جمعیّت غلامداری بود، که در زمینة آن اقتصادیات و نارمه‌های …

ساخت فئودالی، نگرید فئودالیزم.

ساخت اجتماعی، رابطة ثابت عنصرهای سیستم اجتماعییست، که مناسبت صنفها و دیگر گروههای اجتماعی را از روی تقسیمات محنت، خصوصیت مؤسسه‌های اجتماعی (دولت و غیره) مویین می‌کند. مارکسیزم-دینینیزم مواسیبتهای اقتصادی را (ستروکتوره) اساس مویینکنندة دیگر راههای ساخت اجتماعی می‌داند، که آنها در نوبت خود به موناسیاتهای اقتصادی تأثیر می‌رسانند. ترکیب …