ساخت غلامداری

ساخت غلامداری، اوّلین فارمتسیة صنفی جمعیّتی و اقتصادی در تاریخ انسانیّت را گویند، که به استثمار آدم از طرف آدم اساس یافته است. غلامداران و غلامان صنفهای اساسی ساخت غلامداری بودند. مبارزة دائمی بین رلامداران و غلامان قوّة انکشاف‌دهندة تاریخ جمعیّت غلامداری بود، که در زمینة آن اقتصادیات و نارمه‌های حقوقی، حیات میشی و دیگر ساحه‌های ندسترایکه تشکّل یافتند. ساخت غلامداری در نتیجة تنزّل جماعه ابتدایی به وجود آمد. دولتهای غلامداری قدیمه در عصر 4 و ابتدای عصر 3 تا میلاد در بیننّهرین و مصر پیدا شده‌اند. ساخت غلامداری در مملکتهای ترقّیکردة عتیقة آسیا، اوراپه و افریکه تا عصر 3-5 وجود داشت. در یونان و ریم قدیم آن به درجة عالی انکشاف خود رسیده بود. ساخت غلامداری در زینه‌های آخرین جماعه ابتدایی در نتیجة پیدا شدن مالکیّت خصوصی به وجود آمده است. چارواداری، که نسبت به ازمنداری بیشتر محصولات اضافی می‌داد، یکی از عاملهای مهم تشکّل صنفها شد. ضدیت تیز و تند بین ثروتمندان قبیله و عامّة بینوا باعث پیدایش دولت غلامداری گردید.

منبة اساسی غلامان اسیران حربی، آدمان آزاد قرضدارشده و فرزندان غلامان بودند. در شرق قدیم پیدایش غلامان پتریرخلی ابتدای بوجودایی ساخت غلامداری بود. در هندوستان و ختایی دوره نشو و نمای ساخت غلامداری به عصرهای 5-تا میلاد راست می‌آید.
در آسیای مییانه ساخت غلامداری در نتیجة نابرابریهای اجتماعی قبیله‌های علی‌حده در عصرهای 7-6 تا میلاد به وجود آمد. قدیمترین دولت غلامداری دولت باختریان بود، که تیرّیتاریة وسیع، از جمله تاجیکستان شمالی و ولایت سرخاندریای ازبکستان امروزه را در بر می‌گرفت. تقریباً در همین دوره در وادی زرافشان و قشقه‌دریا دولت غلامداری سغدیان به وجود آمد. در دورة حکمرانی باختریان و سوغدیان اکثر غلامان را اسیران حربی تشکیل می‌دادند. آنها اساساً در کارهای خواجگی استفاده می‌شدند. عصرهای 6-4 تا میلاد، که آسیای میانه در هیت دولت هخامنشیان بود، دورة انکشاف و مستحکمشوی ساخت غلامداری به شمار می‌رفت. بعد تیرّیتاریة آسیای میانه را ضبط کردن اسکندر مقدونی و به هیت امپیرنیه بزرگ خود داخل کردن آن در حیات جمعیّتی خلق و مناسبتهای غلامداری دگرگونی کلّی به عمل نیامد. اریستاکرتیة محلی با یاری استیلاگران استثمار جماعههای پتریرخلی را دوچند نموده، از قوّة کاری غلامان وسیع استفاده می‌بردند. بعد وفات اسکندر مقدونی و به دولتهای علی‌حده تقسیم شدن امپراتوری آن مناسبتهای غلامداری باز انکشاف یافتند. در دورة موجودیّت دولت یونانی و باختری برابر انکشاف مناسبتهای غلامداری در پیشرفت خواجگی سهم جماعههای دهات کلان بود. کارکرد زمین، آبیاری، کشت و کار، باغداری و چارواداری و غیره اساساً در دهات مشاهده می‌شد. قوّة غلامان در ساختمان ابژکت و انشائات و شهرها وسیع استفاده می‌شدند.
در دورة حکمرانی دولت کُشانیان برابر انکشاف مناسبتهای غلامداری وابستگی جماعههای آزاد افزود. در این دوره اریستاکرتیة محلی تمام ساحه‌های خواجگی را به دست درآورده، استثمار عامّة محنتکش را پرزور نمود. مناسبتهای غلامداری باووجود در حیات اجتماعی و اقتصادی آسیای میانه موقع مهم را اشغال کردنشان اکلد اساسی استحصالات نبودند. درجة انکشاف مناسبتهای غلامداری در ناحیه‌های آسیای میانه گوناگون بود. در ناحیه‌های از جهت اقتصادی ترقّیکرده مناسبتهای غلامداری انکشاف یافته بودند. از این رو، مناسبتهای غلامداری سرزمین سغد، خوارزم، باختر از ناحیه‌های کوهستان پامیر، بدخشان و کوهستان فرق می‌کردند. عموماً درجة انکشاف مناسبتهای غلامداری در آسیای میانه نسبت به یونان و ریم قدیم پست بود. عصرهای 5-8 دورة تنزّل ساخت غلامداری و تشکّل مناسبتهای فئودالی در آسیب میانه می‌باشد. نگرید نیز فئودالیزم. س. چاناناو.