موشعشع (عربی-شعشه‌اناک، شعاعدار، روشن؛ لقب سیید محمّد) (سال تولد نامعلوم-وفات 1465/66) ، راهبر یک جریان شیعه، اساس‌گذار دولت خردی در خوزستان. خود را در جوانی سرآمد مهدی و بعضاً مهدی می‌نامید. سال 1440 (یا 1441) به شورش چندی از قبیله‌های عرب در جنوب عراق راهبری کرد. به شورش دهقانان، کم-بغلان …

موشکها، موسکوله‌ها، یک نوع بافته‌ای است، که ارگانیزم و عضوهای علی‌حدة آن را به حرکت می‌آورد. موشکها رخ-رخ و سفته می‌شوند. به موشکهای ر ا خ-ر ا خ قریب همة موشکهای استخوانهای اسکلت منسوبند. آنها حرکت بدن، کار دست و پایی و ستون‌مهره، خاییدن و فرو بردن خوراک و غیره …

موشاورة استحصالی (از عربی-مشورت با همدیگر و استحصالات) ، م ا ج ل ا س ا مشورتی دائمی استحصالی (مّد) ، در اتّفاق ریسپوبلیکه‌های ساویتی سوسیالیستی ا.ج.ش.س. یکی از شکلهای دموکراتیة سوسیالیستی، نظارت جمعیّتی و قلب نمودن عامّة محنتکشان به کارهای راهبری استحصالات. از سال 1958 وجود دارد. نظامنامة مشاورة …

موش، موشمانندشا (muri-dae) ، عایلة هیوان شیرخور از خاینده‌ها. موشمانندها قریب 165 نمود را (منسوب 7 زیرایله) در بر می‌گیرند، که اساساً در اوراسیا، افریکه و استرالیا پهن شده‌اند. موش خانگی (1) و بیشگی (2). موش را به امیریکة شمالی و جنوب آدمان آورده‌اند. در تاجیکستان از موشمانندها دو نمود …

موشموله، 1) مشمولة م و ق ا ر ر ا ر ی یا ژرمنی، ازغول (mes-pilus germanica) ، بتّه یا درخت خزان‌ریزیست از عایلة نسترنیها. بلندی‌اش 1، 5-6 متر. بتّة خودروی مشمله سیرخار، نوعهای مزروی آن بی‌خارند؛ برگ نیشتر یا بیزشکل، گل کلان سفید (دیمیترش 3-5سنتیمیتر) ، میوة گردة دانکشکل …

موخچلانی، یک نوع انگور میانسالی. سلکسیة خلقی. اساساً در وادی حصار ریسپوبلیکة ساویتی سوسیالیستی تاجیکستان، اینچنین ولایتهای تاشکینت، سمرقند و فرغانة ریسپوبلیکة ساویتی سوسیالیستی ازبکستان پهن شده است. تاکش تیزسبز، 35-40%-ا نوده‌هایش حاصل‌ده. برگش کلان 3-5-پرّه، مدوّر، گلش دوجنسه، خوشه‌اش کلان و زیچی‌اش میانه، 230-730 گرمّ، بعضاً تا 1500 گرمّ. …

«موشکمالی» 1) سرود موسمی-مراسمی قدیم، از تسن-فات باربد مروی. 2) آهنگ بیست و چارم از آهنگهای سیگانة باربد مروی. 3) شعبة سازی در «هشتمقام». 4) گوشة سازی در «دوازده‌مقام». ه. رجب‌اف.

موختاراو احرار (تولد 5. 11. 1924، شهر اوراتپّه) ، مورخ ساویتی تاجیک، دکتر علمهای تاریخ (1971). اعضا-کارّیسپاندینت آکادمی فنهای ریسپوبلیکة ساویتی سوسیالیستی تاجیکستان   (1978). عزای پرتیة کمونیستی اتّفاق ساویتی کپسّ از سال 1952. بعد ختم مکتب میانه سالهای 1939-41 اوّل دانشچوی فکولتیت کارگری، بعد انستیتوت معلمی دوشنبه. سالهای 1941-42 …

موفید بلخی  (سال تولد نامعلوم-وفات 1680/81، مولتان) ، شاعر تاجیک. دورة کودکی و تحصیل ابتدای‌اش در بلخ گذشته است. پس از ختم تحصیل رسمی به سمرقند آمده، مدّت زیادی در این شهر استقامت کرده است. ولی از دولتمندان سمرقند ضدیت، خصومت و عداوت دیده، در حق آنها هجویه‌ها نوشته باز …

متّصلی و منفصلی (از عربی متّصل و-جداشده) ، کتگوریهای فلسفیند، که ساخت متیریه و رفت انکشاف آن را توصیف می‌کنند. متّصلی در یگانگی، علاقه‌مندی و وابستگی متقابل عنصرهای این یا آن سیستمه ظاهر می‌شود. در جریان انکشاف متّصلی امکانیّت از یک حالت به حالت دیگر گذشتن ابژکت را نشان می‌دهد. …