پستیگو، دیهه‌ای است در ساویت قشلاق لنگر ریان مستچاه ولایت لنین‌‌آباد. تیرّیتاریة اتّحادیة گوسفندپروری ریان. از پستیگو تا مرکز ساویت قشلاق 55 کم، تا مرکز ریان 320 کم. هالی‌اش 390 نفر (1981) ، تاجیکان. دیهه مکتب 8-ساله و پونکت طبّ دارد. ساحه‌های خواجگی-چارواداری، غلّه‌کاری، باغدار و آبچه‌کاری. زمینها از دریاچه‌های …

پیگمتیت (از یون. ریgmatos-مستحکم وصل‌شده) ، جنس فشاندة بیشتر کلاندانه‌ای است، که در بین جنسهای کوهی در شکل رگ، دیکه، لنزه و دیگر جسمها جایگیر شده است. طول این جسمها به چندین کم و غفسیشان به چندصد م می‌رسد. پیگمتیت در مرحلة آخرین تشکّل مسّیوهای انتروزیوی کریستلّ می‌بندد. مینیرلهای اساسی …

پی حرف سوّم الفبای عربی‌اساس تاجیکیست. قیمت عددی‌اش در ابجد به 2 برابر است. از هر­ف «نه» الفبای فنیقی، که شکلش و معنایش «دهان» بود، پی­دا شده است. در الفبای عربی‌اساس تاجیکی اکثراً با حرف بی  افاده می‌گردید و باعث پیدایش واریانتهای کلمه‌ها شده است. مسلن، نتواز-بتواز (نشستگاخ پرّندگان) ، …

پهن‌شوی غایه‌‌های مارکسیزم-لنینیزم در تاجیکستان، چون در تمام سرزمین آسیای میانه با پهن‌شوی مرک­سیزم در روسیه بی‌واسطه علاقه‌مند است. صرف نظر از مقصدهای تجاوزکارانه و استیلاگرانة حکومت پادشاهی به روسیه همراه شدن آسیای میانه اهمیت پرا­گریسّیوی داشت. پیدا شدن کارگران، سر شو­دن جنبشیهای ستیخیوی محنتکشان به مقابل ظلم اجتماعی مستملکوی …

پهن‌شوی رادیوموجها، پراسیسّهای پهن‌شوی موجهای الکترومگنیتی رادیودیپزان (درازی موجشان از 100 مکم بیشتر) در اتمسفره، فضای کیهانی و قَبَتهای زمین. پهن‌شوی رادیوموجها اساساً به درا­زی موج، منوّری اتماسفی­رة زمین با شعاعهای آفتاب و یک قطار عاملهای دیگر وابسته است. در محیط یک‌جنسه رادیوموجها چون شعاعهای روشنایی با سرعت دائمی راست‌خطّه …

پهن‌کوه سیبین  میانه، پهن‌کوه فراخیست در قسم مرکزی آسیای شمالی، در حدود رسّ یاقوت. ، کشور کرسنایر و ولایت ارکوتسک رسفسر. در جنوب با کوههای سین شرقی، نزدیبیکل و پسیبیکل شمالی، در غرب با همواری سیبری غربی، در شیمام و شرق با په. تی سیبری شمالی، اینچنین همواریت یاقوتستان مرکزی …

پهنکوه، خمواری وسیع تخت یا کمی پست و بلند را گویند، که از ساحل بهر بیشتر از 500 م بلند است (پهن‌کوه سیبری میانه، پهن‌کوه دکن در هندوستان). اکثر پهن‌کوهها را وادیهای چقور به قسمها جدا کرده‌اند. پهن‌کوه از دینودتسیة بردوام، در شرایط ریجیم تیکتانیکی پلتفارمگی، دور و دراز هموار …

پهلویی (تا 1925-اینزیل) ، شهر و بندریست در قسم شمال ایران، در ساحل جنوبی بهر کس­پیی. از جهت مأموری تابع آستان گیلان. اهالیش  60 هزار نفر (1974). راه اتومبیلگرد پهلوی را با شهر تهران می‌پیوندد. موامیلات مالی بهری بین ا.ج.ش.س. و ایران اساساً به واسطة بندر پهلویی عملی می‌گردد. پهلویی …

پهلوان محمود عشّاق ثمر­قندی، هافیز، نوازنده، بسته‌کار و موسیقی‌شناسی عصر 15 تاجیک. زادگاهش سمرقند. از جوانی به شعر و موسیقی هوس پیدا کرده، از استادان نامی ساز و آواز هنر آموخته است. پهلوان اوّل با گشتینگیری روز می‌گذرانیده است. از سلطان‌محمّد ادی ثمر­قندی پازوکیهای صنعت موسیقی را ازخود نموده، در …

پهلوان محمود (1247، خوارزم-1326، خیوه) ، شاعر فارس-تاجیک. تعلیم ابتدایی را در خیاوه گرفته، هنر پوستین و تیلنکدوزی را نیز آموخته است. بعدتر سفر شهرهای آسیای میانه و هندوستان و ایران را اختیار نموده، در این کشورها همچون پهلوان مشهور نام برآورد. در خیوه از عالم درگذشت. مقبره‌اش در شهر …