مدنیت و صنعت

نزیم (ابدولباقی‌خواجة ‌بی‌باک (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، شاعر عصر 19 تاجیک. حشمت در «تذکره‌ت-اش-شعرا» نام او را سیید محمّد‌خواجه ‌ذکر کرده است. در مدرسه‌های بخارا تحصیل و بعد مدرّسی کرده‌است ز اییام تحصیل با ته‌الّوس «بی‌باک» شعر می‌گفته است، ولی در آخر عمر «نزیم» تخلّ. کرده است. موافق …

 1) آهنگ، سرود مراسمی نوروزیست، که در عصرهای 5-6 تصنیف شده است. 2) شعبة آوازی در «هشتمقام» و «پانزدهمقام». 3) گوشة علاوگی موسیقی در قسمتهای سازی شعبه‌های «نوروز بزرگ»، «نوروز عرب»، «نوروز خارا»، که تا عصرهای 15-16 معمول بود. چون گوشة الهیدة موسیق در «دوازده‌مقام» عمل ندارد.

نزّام (تخلّ. ، نامش ابراهیم ابن سییار ابن خوانی؛ سال تولدش نامعلوم، بلخ-تخم. 845) ، فیلسوف عرب‌زبان فارس-تاجیک. در بسره تحصیل کرده است. نزّام دایر به مسئله‌های مختلف فلسفی اثرهای زیادی تألیف کرده است، لیکن آنها تا امروز باق نمانده‌اند. افکار فلسفی نزّام در اثرهای ابومنصور بغدادی، محمّد شهرستانی، عضد‌الدّین …

1) آهنگ، سرود مراسمی نوروزیست. از تصنیفات باربد مروی. 2) شعبة آوازی در «پانزدهمقام» (مقام «دوگاه صرف»). 3) گوشة سازی در ترکیب شعبه‌های «بسته‌نگار» و «نوروز خارا» («دوازده‌مقام») ، که برای پرّه‌تر شدن قسمت سازی این شعبه‌ها استفاده می‌شده است.

نیساز موسیقی نف­سی. نه‌ای از قمیش یا بمبوک ساخته شده، عادتاً، هفت بغومچوب آن را در بر گرفته، هفت سوراخی اساسی دا­رد، که به یکی از آنها پُف کرده آواز می‌برارند. از روی ساخت و طرز نواختن به یکچند نوع جدا می‌شود. اگر از چوب سازند، نة چوبین، از مس …

نعیمای بخارایی (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، شاعر عصر 17 تاجیک. جزئیات ترجمة حالش در تذکره‌ و مأخذهای ادبی نه-آمده است. در تذکرة «مذاکر-ال-اصحاب» ملیحای سمرقندی نعیمای بخارای همچون شاعر نقطدان و در علم شعر توانا و ماهر یاد شد­ست. در پیروی عبدالرحمان مشفقی دیوانی مرتّب کرده است، ولی …

نعیمی تبریزی فضل‌الله ابن ابو‌محمّد (1340-1396) ، شاعر و دانشمندی فارس-تاجیک. علمهای زمانش را در مشهد و تبریز آموخته، پس به ولایتهای اصفهان، خوارزم و آذربایجان و نخجوان سفر کرده، با شاعران و ادیبان این ولایتها هم‌صحبت شده است. به سبب پیرو طریقت حروفیه بودنش روحانیان او را به کفر …

نذری بدخشی (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، شاعر نیمة دوّم عصر 16 تاجیک. از زادگاهش برای تحصیل به ماوراءالنهر آمد و علمهای زمان را آموخته، شخص فاضل و دانشمندی گردید. مطربی در تذکره‌ش از علم و دانش نذری بدخشی سخن رانده، چندی در نزد او شاگرد بودنش را ذکر …

نذرییف عبدالله‌ (20. 09. 1930، ریان قلعیخم) ، حافظ و سرایندة ساویتی تاجیک. حافظ خلقی رسّ تاجیکستان (1955). یکی ه‌ا شاگردان شریف جوره‌یف. سالهای 1949-1955 راهبری دستة هوسکارانه صنعت خانة مدنیّت ریان قلعیخم، 1955-1964 حافظ فیلرمانیة دولتی تاجیکستان. سال 1966 به تئاتر دولتی آپیره و بلیته به نام س. عینی دعوت …

1) آهنگ سرود مراسمی نوروزیست. 2) شعبة سازی در «هشتمقام». 3) گوشة سازی در ترکیب شعبه‌های «نوروز صبا» و «نوروز عجم»، که تا عصرهای 15-16 به طور علی‌حده اجرا می‌شده است.