علم

مارتوک (اگیشاروrum) ، یک جنس رستنی را گویند، که به عایلة خوشیها منسوب است. مارتوک گیاه یکساله‌ای است، که پایة کجبرگ پهن و خوشه‌گل کوتاه دارد. بیشتر خوشچه‌ها 3-6 گل دارند. 8 نمود مارتوک از بهر میانزمین تا هندوستان پهن شده است. در ا.ج.ش.س. (از جمله در تاجیکستان) 5 نمودش …

مارازیانکا نیکاله‌ای کانستنتیناویچ (1902-5. 8. 1967، لنینگراد) ، گیالاگ ساویتی، دکتر علمهای گیالوژییو مینیرلوژی (1949). سال 1932 انستیتوت کوهکاری لنینگرادرا ختم نمود. او در دوام 30 سال در آلتایی، پامیر و تاجیکستان مرکزی تدقیقات برده است. سالهای 1941-45 راهبر ایکسپیدیتسیة جستوچوی بولور کوهی در پامیر بود. از سال 1946 خادم …

mopmoهی (misgurnus) ، یک جنس ماهرا گویند، که به عایلة مارماهیها منسوب است. تنش (درازی‌اش 30 سم) با پولکچه‌های میده پوشیده شده است. در گرد دهانش 10 مویلبچه دارد. یکچند نمودش در اوراپه، آسیای جنوبی و شرقی زندگی می‌کند. در ا.ج.ش.س. 2 نمودش-مارماهی fossilis (نیگ. رسم) در دریاهای پریبلتیکه، حوزه‌های …

ماراچنیک سمویل باریساویچ (تولد 1. 12. 1909، آدیسّه-15. 1. 1981، دوشنبه) ، فیلسوف ساویتی، دکتر علمهای فلسفه (1970؛ پروفسور 1971) ، خادم خذمت‌نشان‌دادة علم رسّ تاجیکستان. (1980). اعضای کپسّ از سال 1940. سال 1933 انستیتوت دولتی پیدگاگی آدیسسرا ختم نموده است. سالهای 1933-41 معلم انیویرسیتیت آدیسّه، 1941 انستیتی پیدگاگی استرخن. …

ماریان (نیم. morion؛ از لات. mormorion-کریستلّ تیره‌رنگ) ، یک نوع کورتس، رنگ کریستلّهایش تیرة دودمانند، قریب سیاه. هنگام تا 250-300° س تفسانیدن بی‌رنگ می‌شود. مار چپار بی‌رنگ را در تکنیکه همچون کریستلّهای کورتس استفاده می‌برند. ماریان در رگهای گیدراتیرملی، پیگمتیتهای گرنیت و گرییزینها وامیخورد. کانهای آن در اورال، اکراینه. زبنکلیه …

مار چپار (coluber) ، یک جنس مار را گویند، که به عایلة colubridae منسوب است. در اوراپة غربی، آسیا، افریکة شمالی و شرقی، امیریکة شمالی و مرکزی قریب 30 نمودش زندگی می‌کند. در ا.ج.ش.س. 7 نمود آن در قسم جنوب اوراپه قریم و قسم اساسی کوکز) ، آسیای میانه و …

مار پیچان (boidae) ، یک عایلة خزنده‌های بی‌زهر را گویند، که به قطار مارها منسوب است. درازی‌اش از 5 سم تا 11 م. موشکهای تنه‌اش خیلی پرقوّت، گوهرک چشمش عمودی. اکثر م. پ؛ دو شش دارد. استخوان کاس و پایهای قفایش چون عضو رودیمینتی (عضوهایی، که در پراتسیسّ انکشاف تاریخی …

مار آبی (natrix) ، یک جنس مار را گویند، که به عایلة colubridae، منسوب است. قریب 60 نمودش معلوم است. بیشتر در نیمکرة شرقی، استرالیا، افریکة جنوبی و تراپیکی در ا.ج.ش.س. (4 نمود) مسکن شده است. در تاجیکستان یک نمود آن (n. tessellata؛ نیگ. رسم) زندگی می‌کند. درازی n. tessellata …

ماریانا (moreno) یکاب هزکاب لیف (20. 5. 1892، بوخریست-1975) ، پسیخالاگ و پسیخیتر، اساس‌گذار ساتسیامیتریه. انیویرسیتیت وینه را ختم کرده است. اساس‌گذار و سردکتر کلنیک بکان-خیلّ (حالا سنتاریة مارینا) ، تأسیسکنندة ج. «sociometry» (1937) و «international journal of sociometry» (1956) ، انستیتوت ساتسیامیتریه و پسیخادرمه (1940؛ انستیتوت مارینا) ، پرافّیسار …

مارگینستیرنی (morgen 8 ti erne) گیارگ (1891-3. 3. 1978، آسلا) ، شرق‌شناس نارویگ، پروفسور. اساساً زبانهای پامیری، دردی، کافری، بروشسکی را تدقیق کرده است. زیاده از 200 تألیفات علمی دارد. «زبانهای هندوارانی کشورهای هم‌حدود (سلسلة مقاله‌ها عبارت از 5 جلد) ، «لغت ایتیمالاگی زبانهای گروه شغنانی و روشانی» (1974) اثرهای …