وغن

اغن، یوغن، اغه، اگان، واگون، ویگنه، ورخ (رگngos) ، یک جنس گیاههای بسیارساله‌ای است از عایلة چترگولها. برگش دراز پنجه‌دار (30-100 سم) ، گلش زرد، میوه‌اش کلان پرّدار. ماه مه‌ای-ژوئن گل می‌کند، ماه آگوست-سپتامبر تخمش پخته به زمین می‌ریزد. اغن از تخمش افزایش می‌یابد و بیش از 200 سال عمر می‌بیند. اغن گیاه زهرناک بوده، پوست بدن را «می‌سوزاند» (آبله می‌زناند).
وگنزارها قریب در تمام کوهسار تاجیکستان (در بلندی 700-3400 م از سطح بهر) در نشیبیهای کمخاک ریگ و سنگزار وامیخورند.

انها بیشتر در منطقة سوبلپی ریسپوبلیکه‌امان جایگیرند. اغنزارهای طبیعی ریسپوبلیکه را بهار و تابستان همچون چراگاه (یک قسم آن را همچون علفدرو) استفاده می‌برند. اغن خوراک خوب چارواست.
وغن خوراکی (ر. رbularia) را مردم آسیی میانه در طبّ خلقی برای معالجة بیماریهای پوست (خارشک، قطور) استفاده می‌کنند. محلول از برگ و پایة اغن تییار کرده شده برای معالجة ملک دندان و دنداندرد دوای خوبیست. ریشه، برگ و پایه و میوة اغن مادّه‌های زیاد کمرینی دارد. س. رحیم‌اف.