پریتاریه (pretoria) ، پایتخت ریسپوبلیکة افریکة جنوبی، مرکز مأموری مضافات ترنسول. در هر دو ساحل دریای اپیس جایگیر است. ماه خنکترین-ژوئن (قریب 10رس) ، گرمترین-ژانویه (21، 4°س). بارشات سالانه 741 مّ. مساحت شهر با اطرافش 560 کم2. اهالیاش 572 هزار نفر (1980).
پریتاریه-اوزیل مهم نقلیات، مرکز صناعت متالورگیة سیاه مملکت (کامبینت «اسکار»). اینچنین کارخانههای صناعت ماشینسازی و کارکرد متال (وصل قسمهای اتومبیل، استحصال ویلاسپید (دوچرخه) و تجهیزات الکتری) ، شیمی، بافندگی، خوراکواری، تماکو، سیمان، شیشه، پالیگرفیه، اوستاخانههای کلان راه آهن دارد. در نزدیکی پریتاریه زواد فیرّاوندیی ساخته شده است. در اطراف شهر کانهای الماس و معدن آهن هستند. در پریتاریه ادارههای حکومتی (پارلمنت در شهر کییپتون) ، بنک و شرکتها، 2 انیویرسیتیت، کالج تکنیکی، یک قطار مؤسسههای تدقیقات علمی و جمعیّتهای علمی، دیرکتورت تدقیقات خواجگی قشلاق، انستیتوت افریکه، آکادمی فنها و صنعت افریکة جنوبی، رصدخانه، باغ هیوانات، موزیّها، نگارستان صورتها، تئاتر آپیره و غیره جایگیر شدهاند.
پریتاریّه را سال 1855 برها همچون قلعه بنیاد نردهاند. شهر به شرف خادم سیاسی برها-ا. و. یه. پریتاریوس (1798-1853) پریتاریه نامیده شده است. پریتاریه از سال 1860 پایتخت ریسپوبلیکة افریکة جنوبی (نام رسمی ریسپوبلیکة برهای ترنسوهال) است. از سال 1910-پایتخت اتّفاق افریکة جنوبی و از 1961-پایتخت رج.