پیوستهای ارامتی

پیوستهای ارامتی (از یونانی aroma-خوشبویی) ، پ ا ی و ا س ت ه ای مشکین، صنف پیوستهای آرگنیکی سیکلی، که همة اتمهای آنها در حاصل کردن سیستم یگانة با همدیگر علاقه‌مند اشتراک می‌کنند؛ ل-الکترونهای چنین سیستمه قَبَت الکترونی استوار سربسته حاصل می‌کنند. به پیوستهای ارامتی بنزال (i، i ا) ، نفتالین (2) ، اپترسین (3) ، فیننترین (iv) و غیره منسوبند:

خاسیّت acocی پیوستهای ارامتی در آن است، که آنها اصلاً بندهای سادهیو کرتی با نوبت تکرارشونده (چنان که در فرموله نشان داده شده است) ندارند. درازین هر یک بنده کربن-کربن در بنزال (1، 4 ا) به قیمت میانة درازی بندّای عادّی (آردینرنه) کربن-کربنا (1، 54 ا) و کرتی (دوچنده‌ا) کربن-کربن (1، 34 ا) برابر است. بنا بر این با فرمولم i ا افاده-کردن ساخت بنزال را افضلتر می‌دانند. پیوستهای ارامتی نسبت به ریکسیة پیوست‌شوی به ریکسیة جاییوز-کنی بیشتر میل دارند. آنها در زیر تأثیر ریگینتنایی الکتروفیلی اتمهای هیدروژن خود را به آسانی عوض کرده می‌توانند. همین طور با تأثیر کیسلاتة نیترات از بنزال نیترابینزال حاصل می‌کنند: سونو +. تا، -c، hano، +ود>

پیوستهای ارامتی خیلی استوارند؛ بنا بر این حاصل کردنه آنها از دیگر مادّه‌ها دشوار است. مثلاً، بنزال را از اسیتی­لین در 65 (ر س با اشتراک انگشت جاذب یا دیگیدراگینانی سیکلاگیکسن (v) حاصل کردن ممکن است معلو­مند، که قفسه‌اشان فقط از اتمهای کربن عبارت است؛ به آنها یون-های ثابت آرگنیکی، مثلاً، کتیان تراپیلیی (vi) ، انیال سیکلاپینته-دیینیل (7) ، پیوستهای بپالیری ازولینّوسخه (8) مثال می‌شوند:

سی

نس ا \عن i!+«i نس\ ‘سی

نس-سی

vi

سن-سن jch

چ 4-

8

پیوستهای  ارامتی اهمیت کلان دارند. آنها در سنتز رنگ و بار، مادّه‌های دارووار و ترکنده، پلیمرها و غیره استفاده می‌شوند.