گول لاله (tulipa-تیولپن) ، چنین رستنیهای بسیارسالة پیازکبیخیست از عایلة زنبقیها گل معمول خودرویست، که زیاده از 4 000 نوعهای گوناگون بستانی دارد. عادتاً 2-4 (بعضاً 1 و 12) برگ، 1-15 گل 6-گلبرگه، غوزة خشک و تخم دارچین سهگوشه دارد.
لاله
صورت گل لال
لاله از کشورهای بهر میانزمین تا شرق دور و ژاپن، از شویتسیه تا امیریکة شمالی وامیخورد. در دنیا 140 نمود لاله میروید، که 83 نمود آن در (آسیای میانه، قزاقستان، کوکز، سیبری غربی و شرقی، اکراینه و غیره) پهن شده است. لاله مخصوصاً در ریسپوبلیکههای آسیای میانه و قزاقستان (66 نمود) بسیار است. موافق «فلارة تاجیکستان» در حدود ریسپوبلیکه 25 نمود لاله وامیخورد، که 7 نمودش (ت. subgu-inuefolia، ت. praestans، ت. maximo-wiez2، ت. linifolia، ت. anisophylla، ت. korshinskyi، ت. subpraestans میباشد. در بین لالههای خودروی تاجیکستان مخصوصاً نمودهای گلکلان آن (ت. fosteriana، ت. ingens، ت. lana-ta، ت. micheliana، ت. mogoltavica، ت. tubergeniana و ر .) قیمت بلند آرایشی دارند. بعضی این نمودها را سلکسیونران و گلپروران گالّندی برای به وجود آوردن چندین نوعهای مشهورترین لاله («یوریی گگرین»، «یونیتید نییشینّس»، «مرگریت خیربست» و غ .) یستیفاده بردهاند.
ویدیا در بارة گل لاله در ش. دوشنبه
لاله اساساً خاص ناحیههای تابستانشان گرم خشک و بهار و تیرهماهشان کمبارش است. در نیمبییابان و بیابان، دشت، بعضاً در بتّهزار و بیشة پهنبرگ، همواری و دامنکوه» در منطقههای پایانی و میانه و بالایی کوه و حتّی در نزدیکی پیریخها میرویند. دور نشو لاله کوتاه (تا 3 ماه) است. لاله هنگام مساعدی شرایط خیلی خوب تخم میبندد، که تیرهماه پخته از غوزه میریزد. تخم بهار سال آینده میسبزد. برای سبزش تخم لاله در دوام 3-4 ماه حرارت بایس نسبتاً پست (تا 8° س، ولی از 0° س پست بودنش حتمی نیست) باشد. لاله در شرایط طبیعت بار اوّل تنها سال 8-20-م گل میکند. در شرایط کشت و کار باشد، سال 3-12-م (وابسته به نمود و محل) میشکفد.
لاله یکی از گلهای قدیم و مشهورترین کشورهای شرق است. حالا آن برای گلزار نمودن گلگشت و خیابان، گلباغ و چارباغ وسیع استفاده میشود. در جایهای گشاد دورة گل لاله 1، 5 ماه دوام میکند.
پیازک لاله را تیرهماه 1، 5-2 ماه پیش از یخ کردن خاک میشنانند، آنگاه تا آغاز زمستان ریشه میکوند. قطعة کشت باید آفتابرویه و شمالنارس باشد. برای نشو و نمای خوب لاله ریگخاک سبک از مادّههای آرگنیکی و پوسیدهها بایی و کمیشقار لازم است. به خاک سیرکیسلاته حتماً گج انداختن لازم است (500-700 گ/م2). پیازک لاله را حتماً به چقوری 40-45 سم (وابسته به حجم پیازک) میشنانند. مس. ، پیازک دیمیترش 3، 5 سم به چقوری 15-18 سم شنانیده میشود. زمستان پیازک لاله را در کاخ، پوسیدهها، تارف و غ. نگاه میدارند. نورستة لاله از سرمای بهار ضرر نمیبیند. لالة باری به سرمایی-15-18° س تاب میآورد.
در خواجگیهای مکانیکانیدة گلپروری به زمین کشت پیش از پیازکشینانی نوری مینیرلی (به حساب کگ/گه: سیلیتره 330، سوپیرفاسفت 600، نمک کلیی 400) میاندازند. در دورة نشو لاله رستنیهای کسل را کنده سوزانیدن لازم است. در دورة رونجبندی و گلکنی به لالهزار 2-3 بار آب میمانند. تصویر را نیگ. در ص. 64-65.