شهر پنج

پنج، شهر، مرکز مأموری ریان پنج ولایت قُرغان تپّه. در ساحل راست دریای پنج، در بلندی 360 م از ساحل بهر واقع گشته است. اقلی­مش سوبتراپیکی خشک؛ حرارت میانة ژانویه 1° س، ژوئیه 29، 2° س، بارشات سالانه 300 مّ. پنج با شهرهای قُرغان تپّه، کولاب و دوشنبه به واسطة نقلیات اتومبیلی و هوایی علاقه‌مند است. مسافه از پنج تا قُرغانگیپّه 107 کم، تا کولاب 123 کم، تا دوشنبه 206 کم (به واسطة قُرغاپ تپّه). اهالی شهر 6000 نفر (1976).

هالی پنج اساساً از تاجیکان، اینچنین ازبکها، روسها و نمایندگان ملّتهای دیگر عبارت است. در پنج زوادهای پَخته‌تازه‌کنی، نان، سیخهای قنّادی، لیماند، دوزندگی، پونکت شیرقبولکنی، اوستاخانة تعمیری ماشینهای خواجگی کم اداره‌های راهسازن رقم 15 و 24، کالانّة اتومبیلی رقم 7، کا­لانّیه سییار مکانیکانیدشدة بینیکالخازی، بزن اتومبیلی رقم 20 و غیره موجودند. پنج اینچنین 2 آموزیشگاه تکنیک، 2 مک­تب میانه، مکتب موسیقی، 2 کلوب 4 کتابخانه، 4 کیناتیتر، خانة مدنیت، باغ مدنیت و استراحت، شعبة علاقه، کامبینت خذمت میشی، 2 بیمارخانه، پالیکلینیکه و پونکت طبّی دارد.

پنج سال 1931 سرایکمر، سالهای 1931-1936 بومن‌‌آباد و 1936-1963 کراو‌‌آباد نام داشت. سنة تشکیل شهر 29 دسامبر 1953.