Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

ریکسیّهای  آکسید و برقرارشوی، نگرید، آکسید و برقرارشوی.

ریکسیّهای  مسلسل، ریکسیه‌های مرکّب شیمیاییی را گویند، که در جریان آنها پیدایش (ریگینیرسیة) هر یک ذرّة فعال باعث تبدل مقدار زیاد مالیکوله‌های اوّله (سلسله) می‌گردد. مثلاً، مالیکوله‌های کلر آمیختة کلر و هیدروژن از تأثیر روشنایی به اتمهای آزاد جدا می‌شوند: س12 2س1. در نوبت خود اتمهای س1 با مالیکوله‌های ن2 …

ریکسیّهای  مرکّب، ریکسیه‌های شیمیاییی را گویند، که ضمن آنها محصولات ریکسیه از مادّه‌های ابتدایی توسط مادّه‌های مابینی حاصل می‌شوند. هنگام ریکسیه‌های مرکّب حاصل گشتن هر یک مادّه را زینة ساده ریکسیة شیمیایی نا-مند. ریکسیه‌های مسلسل و اکثر ریکسیه‌های آرگنیکی منسوب ریکسیه‌های مرکّب می‌باشند.

ریکسیّهای  معاوض، ریکسیه‌های شیمیایی بین مادّه‌های ساده و مرکّب را گویند، که در نتیجة آنها اتمهای مادّة ساده به اتمهای یکی از المنتهای مادّة مرکّب عوض می‌شوند. غی+سیس12-س+غ اس12 2پ+سیس12=س+2پس12 در ریکسیة یکم اتمهای مس در کلرید مس به اتمهای آهن و در ریکسیة دوئیم به اتمهای روح عوض شده‌اند.

ریکسیّهای  مبادل، ریکسیه‌های شیمیایی بین دو مادّة مرکّب را گویند، که در نتیجه قسمهای ترکیبی این مادّه‌ها عوض می‌شوند: وس12+2شان=و (آن) 2+2یس!. در ریکسیة مذکور نمک کلرید بریی اتمهای کلر را به گوروه گیدراکسیل و عشقار نتریی گروه گیدراکسیل را به اتمهای کلر عوض می‌کنند.