مدنیت و صنعت

مولّانفس قادربیردی-اوغلی (تقریباً 1810، نزدیکی سرخس، ایران-1862) ، شاعر و موسیقینواز ترکمن. در مدرسه خوانده است. ملّانفس در جنرهای لیریکة عشقی و گاها گرجدنی ایجاد نموده است. در اشعار خود منظره‌های طبیعت دیارش را تصویر کرده است. مؤلف دیوان لیریکی و داستانهای «من آمدم»، «زُهرا و طاهر» (تحریر نو ادبی …

مولّامورت آلّابیردی خواجه‌نیاز-اوغلی (1879-1930) ، شاعر coویتی ترکمن. از عایلن کمبغل. یکی از اساس‌گذاران نظم ساویتی ترک­من. با ایجادیات کلاسیکان ادبیات فارس-تاجیک و ترکمن شناس بود. در شعرهایش ساخت نو را ترنم کرده است («بلشویک»، «اکتبر باشرف»، «آزادی» و غیره). به موقابپیل خرافات مبارزه بر­ده («قانون نانوشت گذشتة تاریک») ، …

مولایمت (عربی       -نرمی، حلیمی، موافقت) ، در اصطلاح موسیقی شرق نام آواز و بُعدهای (انتیرولهای) فارم و هماهنگ. در موسیقی‌شناسی امروزه به جای آن اصطلاح کانساننس استفاده می‌شود. به ملایمت ذوالاربع (حالا کورته) ، اولخمس (کوینته) ، اول-کلّ (آکتوه) ، زولکول و-ل-اربع (اندیسیمه) زولکول و-ل-خمس (دوادی­سیمه) برین انتیرولا، جنسهای چار و …

مولّایاری یزدی (سال تولد نامعلوم-وفات 1546) ، شاعر فارس-تاجیک. در شخر یزد دکانداری کرده است. ملّایاری یزدی شاعر هجویی بوده، در بعضی شعرهایش وحشی بافقی را هجو کرده است.  وهشی بافقی نیز در جواب شعرهای هجویی گفته است. موافق معلوماتن منبعهای ادبی ملّایاریی  یزدی را به کُشتن کسی ایبدار نموده، …

مولّایار ونجی  یار‌محمّد (تولد 1825 دیهه غم­یک ونج-سال وفات نامعلوم) ، شاعر تاجیک. در شعرهایش یاری تخلّص می‌کرد. در چندی از بیاضها، مخصوصاً بیاض شاعر درواز  اولیاهوسین بعضی معلومات ترجمیهالی را عاید به این شاعر دریافت نمودن ممکن است: در عایلة دهقان میانه‌حال به دنیا آمده، با راه خودآموزی سواد …

مولّاجاناو شایسته روبیناونه (تولد 3. 9. 1925، دوشنبه) ، سرایندة ساویتی تاجیک (ساپرنای لیریکی). ارتیست خلقی ریسپوبلیکة ساویتی سوسیالیستی  تاجیکستان (1957). فعالیّت سرایندگی‌اش سال 1941 در ان­سمبل ربابچیزنان فیلرمانیة دولتی تاجیکستان آغاز یافت. سال 1943 آموزشگاه پیدگا­گی زنانة استالین‌آباد را ختم نموده، همچون خونرپیشة فیلر­مانیه فعّالیّتش را ادامه‌ داد. سالهای …

مولّاهافیز واسع (سال  تولّود و وفات نامعلوم) ، حافظ، نوازنده، بسته‌کار آخر عصر 19 و ابتدای عصر 20 تاجیک. اصلاً از غجدوان بخارا. صنعت سرایندگی و نوازندگی را در زادگاهش از صنعتکاران نامی مهتر تراب، استاتوله، استاارگش آموخت. از اوّل فعّالیّتن ایجادی در سرودن ترانه‌های اخلاقی و عرفانی قوّه‌آزمایی نمود. …

مولّاقنداو اونیر کوناویچ (تولد 28. 3. 1911، ثمرکند) ، سرایندة آپیرة تاجیک (بریتان). ارتیست خلقی ریسپوبلیکة ساویتی سوسیالیستی تاجیکستان (1941). از عایلة خذمتچی. اعضای پرتیة کمونیستی اتّفاق ساویتی کپسّ از سای 1940. سال 1931 آموزشگاه موسیقی لنیناباد را ختم کرده است. سالهای 1933-34 ارتیست تئاتر موسیقی یهودیان در س­مرقند. ملّاقنداف …

مولّاشاه (تخلّص؛ نامش شاه‌محمّد؛ 1584، دیهه ارکسای بدخشان-1661، کشمیر) ، شاعر تاجیک. در هندوستان زندگی و ایجاد کرده است. ملّاشاه از شاعران متصوّف بوده، در ایجادیاتش فکرهای پیشقدم، عقاید ضددینی-اسلام راشدی زیاد است. روحانیان دهلی برای این گونه عقاید به قتل ملّاشاه فتوا داده بودند، امّا در مباحثه ملّاشاه بر …

«مولّانازی» یکی از نواهای (آهنگهای) مقام «حجاز» از سلسلة «دوازده‌مقام*. در قطار «کارساز»، «روی عراق»، «حجاز عراق» شعبة «حصار» این مقام را تشکیل می‌دهد. آهنگهای این مقام تا زمان ما نرسیده‌اند، ولی به شکل پراکنده در مقام (موغامی) «شور» آذری وامیخورند. ه. نظاماو.