مدنیت و صنعت

موتلوّین (عربی-رنگارنگ) ، شعریست، که به دو وزن یا زیاده از آن خوانده می‌شود. چندین غزلهای مشهور استادان بزرگ نظم کلاسیکی فارس-تاجیک سعدی، حافظ، سییدا و دیگر در دو بهر نوشته شده‌اند. مثلاً، این غزل سعدی (مطلعش: ای باد بامدادی، خوش می‌روی به شادی،  پیوند روح کردی، پیغام دوست دادی) …

موتریبی  (1558، سمرقند-1629، هندوستان) ، نام اسلی‌اش سلطان‌محمّد، شاعر و تذکره‌نویس تاجیک. مطربی تخلّص اوست. شاگرد نثاری بخارایی. اساساً در سمرقند و بخارا تحصیل کرده، بعد به هندوستان رفته است. همچون شاعر و مطرب شهرت کلان داشته است. سرچشمه‌ها مطربی را صاحبدیوان می‌شمارند، ولی دیوان او تا حال پیدا نیست. …

موتههر کور سعید (1317-1392) ، شاعر فارسی‌زبان هندوستان. از مردم شهر کورة شمالی هندوستان. پس از تحصیل علم به شهر گوجرات و بعد-تر به دهلی رفته، چندی در آن جایها زندگی کرده است. او از مریدان اوحدی معروف به چراغ دهلی (وفات 1358، عارف مشهور زمانه‌اش) بود. از مطهّر کوره …

موتههر ابن عبدالله ابن هوسین سییدیز‌الدّین (سال تولد نامعلوم-وفات 1423) ، شاعر فارس-تاجیک. جوانیش را در آذربایجان گذرانده، پس از چندی به فارس رفته، شهرت زیادی پیدا کرده است. مطهّر تا سال 1380 در آن جا زندگی کرده، بعد به هندوستان رفته است و تا آخر عمر آن جا مانده …

موتقاریب (عربی-نزدیکشونده، به هم نزدیک) ، نام یکی از بحرهای اصلی (سالم) عروض. از بس که رکنهای وتد و سبب آن به هم نزدیکند، عروضیان آن را متقارب نامیده‌اند. رکن اساسی (اصلی) متقارب فولون (v) بوده، در نتیجة کم و زیاد کردن مقدار هجا و حرفها یا دیگر شدن موقع …

موتفازیل (عربی-افزلییتداشته، برتریداشته) ، در علم موسیقی‌شناسی خلقهای شرق نزدیک و میانه فاصلهای را، که از جهت بلندی سدادیهی خود از این یا آن آواز برتری دارند، موتفازیل می‌نام-دند. ه. نظاماو.

موستفید بلخی-(سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر عصر 17 تاجیک. موافق معلومات «تذکرة نصرآبادی» در دیهه جلدک مضافات بلخ تولد یافته، بعدتر به بخارا آمده، قسم زیاد عمرش را در ن جا گذرانیده است. از میراث ادبی مستفید ب. امروه چند نمونة گزل و رباعی و قصیددا در بیاه …

موسته‌ای کریم (تخلّص؛ نام و فمیلیه مصطفی صافیه کریماو؛ تولد 20. 10. 1919، دیهه کلیشیوا، حاضره ریان چیشمین ریسپوبلیکة اوطانامی ساسیتی سوسیالیستی باشقردستان) ، شاعر ساویتی باشقرد، شاعر خلقی ریسپوبلیکة اوطانامی ساسیتی سوسیالیستی باشقردیستان  (1963) ، قهرمان محنت سوسیالیستی (1979). اعضای پرتیة کمونیستی اتّفاق ساویتی کپسّ از سال 1944. اشتراکچی …

موستید (نامش محمّدجان یا اوزبیک بوده است؛ سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر عصر 17 تاجیک. در بخارا زندگی و ایجاد کرده است. اصلاً از طایفة نیمنها بود، ولی اشعارش به زبان تاجیکیست. به دربار اشترخانیان علاقه داشت. آخر عصر 17 در دورة سلطنت سبحانقولیخان (1680-1702) ، که جبر …

«موستزاد نوا» یکی از شعبه‌های مقام «نوا» از سلسلة «شش‌مقام». «مستزاد نوا» از جهت بند و بست عیناً مثل «صوت» ها یا «مغولچه» های «شش‌مقام» است. «مستزاد نوا» از پنج قسم عبارت بوده، مستزاد هجری کوهستانی، مخمّس ملهم بر غزل رافع (تلقینچة مستزاد) ، غزل سییدا (قشقرچة مستزاد) ، ساقی‌نامة …