میتتیز (از یون. metathesis-جایی عوض کردن) ، تغییر جای آوازها و نیجاهای ترکیب کلمه در اساس اسّیمیلیتسیه و دیسّیمیلیتسیه. در گفتگو و لهجهها بعضاً کلمههای زبان ادبی با تغییر جای آوازها تلفّظ میشوند. مس، کلمة لاتینی شپّاگ (تاجیکی: مرمر) در زبان pycی «مرمار». در زبان تاجیکی کلمههای سخر، کرایی، جرغات، …
مفصلمیتسترانگیلیاز
میتسترانگیلیاز، یک نوع کسلی کیجّگیست، که به آن اساساً خوک گرفتار میشود. میتسترانگیلیاز را نیمتادهایی، که در برانخهای خوک (بعضاً سگ و آدم) پرزیتی میکنند، به وجود میآرند. خوک با میتسترانگیلیاز اساساً هنگام خوردن کرمهای لایخورک کسل سرایت مییابد. به میتسترانگیلیاز بیشتر خوکبچههای 6-8-ماهه گرفتار میشوند. هیوان کسل میسولفد، نفسگیریاش …
مفصلمیتسامتیزم
میتسامتیزم، میتسامتاز (از میته… و somatos-جسم) ، یک نمود میتمارفیزم؛ از تأثیر مگمه و محلولها تغییر یافتن ترکیب شیمیایی و مینیرلی جنسهای کوهی. هگگام میتسامتیزم از جایی عوض کردن مادّهها (بینّ محلول و جنسهای کوهی) حجم و ستروکتورة جنسهای کوهی تغیر نمییابند. پراتسیسّ میتسامتیزم در دو مرحله میگذرد: مگموی و …
مفصلمیتیارالوژی
میتیارالوژی (از یون. meteoros-بالا برداشته شده، آسمانی، meteora-حادثات اتمسفری و آسمانی و… لوژی) ، علمیست در بارة اتمسفره و پراتسیسّهای در آن به عملاینده. قسم اساسی میتارالاگیه فیزیکة اتمسفره است، که حادثه و پراتسیسّهایی فیزیکی اتمسفره را تدقیق میکند. پراتسیسّخایی شیمیایین اتمسفره را شیمی اتمسفره-فصل نو باسرعت ترقّیکنندة میتارالاگیه میآموزد. …
مفصلمیتیاریتها
میتیاریتها، جیسمهای آهنی سنگی، که از فضای بینیسییاروی به زمین میافتند؛ باقیماندههای مادّة میتیارییند، که در اتمسفره پرّه سوخته نابود نشده است. میتیاریتها به سه صنف: آهنی، آهکسنگی و سنگی تقسیم میشوند. نشانههای اساسی میتیاریتها چنینند: شکلاً دغر-بغر تیغههایش هموارشده؛ کرخش گدازشی، که میتیاریتها را چون پردة تُنُک پوشانیده است، …
مفصلمیتیاریتیکه
میتیاریتیکه، (شهابشناسی) ، یک فصل علمیست، که مادّة میتیاری را در همة حالت و ظهورات آن میآموزد. میتیاریتیکه حرکت جرمهای میتیاری را در فضای بین سییارهها و در اتمسفرة زمین، تأثیر متقابل مادّههای میتیاری را با اتمسفره و شرایط افتش میتیاریتها را به روی خاک تدقیق میکند. میتیاریتیکه اینچنین ترکیب …
مفصلمیتمارفیزم جنسهای کوهی
میتمارفیزم جنسهای کوهی (از یون. metamorphosis-دگرگونشویی، تبدلیابی) ، پراتسیسّهایی، که در نتیجة آنها ساخت، ترکیب مینیرلاگی و بعضاً شیمیایی جنسهای کوهی در قشر زمین از تأثیر حرارت و فشار تغییر مییابد. هنگام م. ج ک. جنسها گداخته نمیشوند و سختی خود را نگاه میدارند. م. ج ک. اساساً سه خیل …
مفصلمیتمتیمتیکه
میتمتیمتیکه، نظریة اثبات، نظریة اثباتها، علمیست، که نظریههای شکلی متیمتیکی و طرز و اصول اثبات متیمتیکی را تدقیق میکند. تیاریمهایی، که به یگان نظریة متیمتیکی (مس. ، اریفمیتیکه، گیامیتریة اوکلید، نظریة گروهها) آیدند، دو نوعند. به نوع یکم تساریمهایی منسوبند، که تنها با متدهای نظریة پریدمیتی اثبات کرده میشوند. به …
مفصلمیتلّهای رنگه
میتلّهای رنگه، نام تکنیکة همة متالها و خولههای آنها (غیر از آهن و خولههای oن، که متالهای سیاه نام دارند). اصطلاح «متالهای رنگه» در زبان تاجیکی با تیرمین «متالهای غیریاهن» بسیار زبانهای دیگر موافق میآید. در تکنیکه متالهای رنگرا از روی علامتهای خاصة گوناگون به گروهها جدا میکنند (متالهای سبک، …
مفصلمیتلّهای عشقاری
میتلّهای عشقاری، المنتهای گروهچة اساسی گروه i سیستم دوری مندلیف؛ لیتیی (li) ، نتریی (na) ، کلیی (ک) ، روبیدیی (rb) ، تسیزیی (cs) و فرنتسیی (ft). آنها را برای آن میتلهای عشقاری مینامند، که گیدراکسیدشان عشقاری زور میباشد. میتلهای عشقاری از جهت شیمیایی متالهای فعال بوده، فعالی آنها از …
مفصل