مختلف

توفالوه، جناحای کوهی ولقانی را گویند، که در ترکیبشان غیر از تُف، لوه، خاکستر و شیشه‌پاره‌های ولقانی دارند. توفالوه در تاجیکستان در قطارکوههای قُرمه، حصار و کوههای پامیر وامیخورد.

تور‌خواجة ‌فسوس (سال تولد نامعلوم-وفات 1855) ، شاعر تاجیک. از عایلة شاعر ‌خواجه ‌وبید‌الله سالک. اسیر دربار عمرخان امیری بود. ظلم و ستم و مکر و فریب بی‌نهایت امیر در دل شاعر نسبت به محیط دربار نفرت بیدار کرد. از دربار رانده شد و به زادگاهش برگشت. تور‌خواجة ‌فسوس شاعر …

توره‌یف بالتوخان (1888، خجند-1962، لنین‌‌آباد) ، یکی از مبارزان فعال برقرار و مستحکم نمودن حاکمیت ساویتی در تاجیکستان. از عایلة سنگ‌تراش. بعد غلبة روالوتسیة اکتبر توره‌یف اعضای کامیتیت خوراکواری، اعضای ساویت دیپوتتهای کارگران و سولداتهای شهر خجند انتخاب شد. سال 1918 همراه 118 نفر اختیاریایه خجند برای مبارزه بر ضد …

توره‌یف الکسی بالتوخاناویچ (تولد 2. 6. 1930، شهر خجند) ، خادم دولتی ساویتی. اگرانام خذمت‌نشان‌دادة رسّن تاجیکستان (1957). اعضای کپسّ از سال 1956. تکنیکوم خواجگی قشلاق لنین‌‌آباد (1947) و انستیتوت خواجگی قشلاق تاجیکستان را (1952) ختم نمود. 1952-58 اگرانام، سرگرانام، جا‌نشین رئیس کالخوز «مسکو»، 1958-60 رئیس کالخوز به نام کویبыشیف …

توره‌یف عبدالرّحیم نصرالدیناویچ (1900، شهر بخارا-مة 1936، دوشنبه) ، راوالیوتسیانیر، اشتراکچی فعال برقرار و مستحکم کردن حاکمیت ساویتی در ازبیکستان و تاجیکستان. از عایلة طبیب. اعضای پرتیة کمونیستی از سال 1920. سال 1918 حکومت امیری او را حبس کرد. بعد غلبة روالوتسیة بخارا از حبس آزاد شد. توره‌یف در مبارزه …

توره‌یف عبدالله‌‌خواجه ‌نصرالدیناویچ (1893، شهر بخارا-1. 9. 1929، در همان جا) ، روالیوتسیانیر، یکی از تشکیلاتچیان پرتیة کمونیستی بخارا. از عایلة طبیب. اعضای پرتیة کمونیستی از سال 1918. اوّل به حرکت جدیدیزم همراه بود. برای تشکیل مکتب اصول نو و تشویقات ضد امارت سال 1916 حبس شد. با کفالت از …

توپخانه، قبرستان منسوب عصر برنجی در ریان حصار. توپخانه را سال 1950 م. م. دیکاناو کشف و تدقیق نمود. قبرها را در زمین کنده، دیوارهایشان را از خشت خام برداشته‌اند. در قبرها به بالای سر مدفون ظرف، بعضاً به دهان یا سر سینه تنگه می‌گذاشته‌اند. ه‌ا توپخانه مییتهایی نیز یافت …

توپراقّلعه، دمنة شهرقلعة عصرهای 1-6، قرارگاه شاهان خوارزم (عصرهای 3-4) را نامند. در حدود حاضرة ریان بیرونی رسّ قراقلپ. از سال 1938 تحت راهبری س. پ. تالستاو حفریات آرشیالوگی گذرانیده شده است. شهر چارگوشه (500×350 م) بوده، دیوار و تیم و برجها دارد، کوچة مرکزی از دروازة توپراقّلعه به آتشکده …

توپ، اسلحة ارتیلّیریست برای آتشفشانی به هدفهای زمینی و هوایی به مسافه‌های دور. کلیبر توپهای معاصر 20-210 مّ، درازی میلشان 40-80 کلیبر، دوری پرواز تیرش تا 30 کم (برای قشون خشکی‌گرد) است؛ ارتیلّیریة زمینی و زینیتی قشونهای خشکی‌گرد، سمالیاتها، ویرتالیاتها، کشتیها، قسمهای ارتیلّیری ساحلی دارای توپ می‌باشند.

تومار، تومار، مکتوب به شکل لوله یا سه‌کنجه پیچانیدشده را گویند. آن را معمولاً ملّا همچون «بلاگردان» به شخص مراجعتکرده می‌داد. اعتقاد به تومار از قدیم بین مردم عوام وجود داشت. تومار هنگام کسل شده به ملّا مراجعت کردن، برای چشم نرسیدن، از ترس و هراس ایمن نگاه داشتن و …