خراماو لبیرت لیانیداویچ (تو. 28. 8. 1930، ناوگاراد) ، ایرانشناس ساویتی، دکتر علمهای فیلولوژی (1970) ، پراف. (1971). از عایلة خذمتچی. انیویرسیتیت دولتی مسکو را ختم کرده است (1954). خادم خرد و خادم کلان علمی انیستیتوت زبان و ادبیات اف رسّ تاجیکستان (1954-64) ، مدیر کفیدرة زبانهای خارجی ادت (1964-68) …
مفصلخراما…
خراما… (از یون. chroma-رنگ) ، قسم کلمههای مرکّبیست، که به رنگ (مس. ، خراماسکاپ) یا خرام منسوب بودن را افاده مینماید (مس. ، خرامامیتریه).
مفصلخرینّیکاو تیخان نیکالیویچ
خرینّیکاو تیخان نیکالیویچ (تو. 10. 6. 1913، ش. الیتس) ، بستهکار و خادم جمعیّتی ساویتی. ارت. خلقی ا.ج.ش.س. (1963) ، قهرمان محنت ساتسیلیستی (1973). اعضای کپسّ از س. 1947. کانسیروتاریة مسکو را ختم نمود (1936). ز س. 1961 در کانسیروتاریة مسکو درس میدهد (از س. 1966 پراف .). از س. …
مفصلخاجوی کرمانی
خاجوی کرمانی-ابولتا کمالالدّین محمود ابن ال (1290، کرمان-1354، شیراز) ، شاعر فارس-تاجیک. در تاریخ ادبیات فارس-تاجیک این شاعر بعد خسرو دهلوی دوّمین شخصیست، که عنعنة نظام گنجوی را دوام داده، داستانهای عشقی و اخلاقی سروده است. او صاحب شش مثنویست، که پنجتایش با نام «خمسة خاج و» یاد شده است. …
مفصلخاریجیه
خاریجیی (از ار. -بیرون شدن) ، اوّلین فرقة اسلام را گویند، که در جریان مبارزة علی به مقابل مواویه برای خلافت پیدا شده بود. در ابتدا xاریجیه منفعت عامّة وسیع خلق، خصوصاً دهقانان را افاده میکرد و تعلیمات نسبتاً دموکراتی جماعه اسلامی را ترغیب مینمود. فرقة مذکور برابری همة مسلمانان، …
مفصلخانزادة بلبل
خانزادة بلبل (س. تو. و وف. نامعلوم) ، حافظ، آهنگساز و نوازندة فارس-تاجیک (ا. 15). در هرات تولد شده است. xانزاده بولبول صنعت موسیقی را در زادگاهش آموخته، بعدتر به سمرقند و بخارا آمده، با اهل موسیقی این شهرها همکاری کرده است. xانزاده بلبل در صنعت رقص و شیرینکاری نیز …
مفصل«خوارزم کلان»
«خوارزم کلان»، نام یکی از قدیمترین دولتهای آسیای میانه میباشد. در بارة پیدایش، تیرّیتاریه و ساخت «xارزم کلان» در سرچشمههای تاریخی و اثرهای علمی معلومات مختلف موجود است. بعضی عالمان «xارزم کلان» را با ایرینم ویجه نام کشوری، که در اوستا ذکر شده است، یک مملکت میشمارند. در اوستا ایرینم …
مفصلخانیکّیار ایریخ
خانیکّیار (honecher) ایریخ (تو. 25. 8. 1912، نیاینکیرخین، ویل. سهار) ، خادم حرکت کارگریی و کامونیستی گیرمنیه و بینلخلقی، خادم دولتی و پرتیوی ردگ، قهرمان محنت (1972). از عایلة انگشتکن. اختصاصش تنکهساز. اعضای پرتیة کمونیستی ژرمنیه (پکگ) از س. 1929. سالهای 1930-31 در مکتب انتیرنتسیانل کامّونتستی جوانان در مسکو …
مفصلخانییلاو
خانییلاو، خرابة دیهه کوهی وه یادگاری آرشیالوگی منسوب به عصرهای 9-12 واقع در درة آقتنگی قطارکوهی تورکستان، 22 کم جنوبتر دیهه شهرستان ریان عورا تپّه. xانییلاو از بناهای اقامتی و خواجگی (در مرکز) ، کورههای کلان دیوارهایش سنگی (در کنارة غرب شمالی دیهه) و یک قبرستان (در کنار …
مفصلخانلری پرویز ناتل
خانلری پرویز ناتل (تو. 1913، تهران) ، ادبیاتشناس ایرانی. بعد ختم مکتب عالی چندی در مکتبهای میانة رشت و تهران معلم بود. فعالیّت علمی و ادبی xانلری سیرساهه بوده، مسئلههای گوناگون شعر فارسی-تاجیکی ، ادبیات معاصر فارسی ، زبان و تمدّن گذشتة خلقهای ایرانی را فرا گرفته است. در مونوگراف و …
مفصل